Ba yếu tố nền tảng để tiến tới ngân hàng mở và xa hơn là nền kinh tế mở

Trong bối cảnh chuyển đổi số toàn cầu, các xu hướng về ngân hàng mở (Open Banking), tài chính mở (Open Finance) và nền kinh tế mở (Open Economy) đang tạo nên một làn sóng cách mạng trong ngành tài chính.

Ngày 29/10/2024, tại khách sạn JW Marriott Hà Nội, Hội thảo và Triển lãm Smart Banking 2024 đã diễn ra, do Ngân hàng Nhà nước, Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam và Tập đoàn IEC đồng tổ chức. Sự kiện có chủ đề: “Định hình tương lai số cho ngành Ngân hàng: Chiến lược vận hành an toàn và bền vững”, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phát triển ngành ngân hàng số một cách bền vững và an toàn.

Ngân hàng mở: Nền tảng cho sự chuyển đổi

Ngân hàng mở (Open Banking) đang trở thành cơ sở đầu tiên trong hệ sinh thái tài chính số, cho phép người dùng truy cập các dịch vụ cơ bản như mở tài khoản, phát hành thẻ thông qua các ứng dụng kết nối. Tuy nhiên, xu hướng này đã và đang tiến xa hơn, chuyển hóa thành tài chính mở (Open Finance), nơi các dịch vụ tài chính không chỉ gói gọn trong ngân hàng mà còn mở rộng sang các lĩnh vực như bảo hiểm, đầu tư và quản lý tài sản.

Xa hơn nữa, mục tiêu cuối cùng là nền kinh tế mở (Open Economy), nơi tài chính và phi tài chính được tích hợp liền mạch, mang đến cơ hội tối ưu hóa giá trị cho cả doanh nghiệp và người tiêu dùng. Tại phiên toàn thể của Smart Banking 2024, đại diện Ngân hàng Nhà nước cùng các bộ, ngành liên quan đã thảo luận về tương lai của ngân hàng mở, từ góc nhìn chính sách đến ứng dụng thực tiễn.

Ba yếu tố then chốt để triển khai ngân hàng mở

Theo đại diện Mastercard, để tiến tới ngân hàng mở, tài chính mở, và nền kinh tế mở, có ba yếu tố nền tảng cần được chú trọng: Hạ tầng kiến trúc: Một hệ sinh thái ngân hàng mở cần được xây dựng trên các tiêu chuẩn dữ liệu rõ ràng, quy định cụ thể những loại dữ liệu bắt buộc chia sẻ, khuyến khích chia sẻ, và tùy chọn chia sẻ. Điều này giúp các bên tham gia có cơ sở triển khai chiến lược phù hợp, đồng thời đảm bảo tính minh bạch và hiệu quả của hệ thống.

Quyền của người dùng: Bản chất của ngân hàng mở là trao quyền kiểm soát tài chính cho người dùng. Tuy nhiên, theo nghiên cứu tại Anh, 60% người dùng vẫn chưa hiểu rõ quyền lợi của mình sau 5 năm triển khai ngân hàng mở. Vì vậy, nâng cao nhận thức và tạo kết nối chặt chẽ với người dùng là yếu tố sống còn. Chiến lược của các bên tham gia: Các ngân hàng có thể tiếp cận ngân hàng mở một cách thụ động – chỉ đáp ứng các quy định tối thiểu, hoặc chủ động biến đây thành cơ hội để xây dựng giá trị mới cho doanh nghiệp. Việc lựa chọn chiến lược phù hợp sẽ quyết định khả năng cạnh tranh trong tương lai.

Sự phát triển của thanh toán số

Cùng với ngân hàng mở, các hình thức thanh toán số đang tạo ra bước đột phá lớn. Tại phiên chuyên đề 2 của sự kiện, đại diện Mastercard chia sẻ chủ đề “Phát triển hệ sinh thái ngân hàng mở với chiến lược lấy khách hàng làm trung tâm”. Một trong những điểm nhấn là sự phát triển của các tài sản kỹ thuật số, bao gồm:

Tiền kỹ thuật số của ngân hàng trung ương (CBDC): Hiện nay, 94% ngân hàng trung ương trên toàn cầu đang nghiên cứu hoặc phát triển CBDC, tạo nền tảng cho thương mại trực tuyến an toàn và tiện lợi hơn.  Mã hóa tài sản: Công nghệ hiện đại cho phép mã hóa các tài sản vật chất (như bất động sản, tác phẩm nghệ thuật) thành tài sản số, giúp giao dịch dễ dàng hơn. Theo dự đoán, tổng giá trị tài sản mã hóa trên toàn cầu có thể đạt gần 4 nghìn tỷ USD vào năm 2030. Thanh toán tích hợp: Công nghệ sinh trắc học và thanh toán tự động qua các thiết bị thông minh đang trở thành xu hướng, giúp giảm thiểu các thách thức trong thanh toán truyền thống như xác thực thủ công hay sự phụ thuộc vào thiết bị di động.

Tương lai của ngành tài chính

Với sự thay đổi sâu sắc trong cách tiếp cận giá trị và trao đổi tài chính, các tổ chức tài chính không chỉ cần cung cấp các dịch vụ truyền thống mà còn phải mở rộng sang lưu trữ và quản lý tài sản số. Việc tích hợp công nghệ mới sẽ không chỉ mang lại trải nghiệm tốt hơn cho người dùng mà còn giúp doanh nghiệp tối ưu hóa nguồn lực, gia tăng khả năng cạnh tranh.

Ngân hàng mở, tài chính mở và nền kinh tế mở không chỉ là xu hướng mà còn là tương lai của ngành tài chính. Những đổi mới trong thanh toán số và quản lý tài sản sẽ tiếp tục định hình cách chúng ta nhìn nhận giá trị, đồng thời mang đến một hệ sinh thái tài chính minh bạch, linh hoạt và thân thiện hơn với người dùng.

Trong hành trình chuyển đổi này, sự hợp tác giữa các bên liên quan, từ chính phủ, tổ chức tài chính đến doanh nghiệp công nghệ, sẽ là yếu tố quyết định để hướng tới một nền kinh tế số toàn diện, nơi tất cả mọi người đều có cơ hội tham gia và hưởng lợi.

Thu Ngân

Nguồn tham khảo: Thời báo Ngân hàng