Ngân hàng Nhà nước tăng thanh khoản, giảm nhiệt lãi suất liên ngân hàng
Trong bối cảnh tỷ giá USD/VND đang tăng mạnh, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã thực hiện các biện pháp mạnh mẽ nhằm tăng cường thanh khoản cho hệ thống ngân hàng, giúp giảm lãi suất liên ngân hàng và kiểm soát biến động tỷ giá.
Tăng cường thanh khoản qua kênh OMO và tín phiếu
Trong hai phiên giao dịch gần đây, NHNN đã thực hiện các động thái đáng chú ý để duy trì thanh khoản dồi dào cho hệ thống ngân hàng, trong khi vẫn giữ vững mục tiêu kiềm chế tỷ giá. Cụ thể, vào ngày 5/11, NHNN đã tiến hành đấu thầu 20.000 tỷ đồng trên kênh cho vay cầm cố giấy tờ có giá (OMO) với lãi suất 4%/năm và kỳ hạn 7 ngày. Kết quả, gần như toàn bộ lượng chào thầu (19.999,95 tỷ đồng) đã được trúng thầu, trong khi có 14.999,91 tỷ đồng đáo hạn, tạo ra mức thanh khoản ròng gần 5.000 tỷ đồng.
Cùng ngày, NHNN cũng tổ chức phiên đấu thầu tín phiếu kỳ hạn 28 ngày, lãi suất ổn định ở mức 3,9%/năm. Tổng cộng có 600 tỷ đồng tín phiếu được trúng thầu, trong khi 3.600 tỷ đồng tín phiếu đáo hạn, mang lại mức thanh khoản ròng 3.000 tỷ đồng cho hệ thống ngân hàng.
Tính chung trong ngày 5/11, NHNN đã tăng thêm 8.000 tỷ đồng thanh khoản qua hai kênh này, đánh dấu phiên tăng thanh khoản thứ hai liên tiếp trong tuần. Trước đó, vào ngày 4/11, NHNN đã thực hiện các giao dịch tương tự, bổ sung gần 23.600 tỷ đồng vào hệ thống qua cả hai kênh OMO và tín phiếu.
Sự điều chỉnh lãi suất liên ngân hàng
Kết quả của các biện pháp tăng cường thanh khoản này đã tác động ngay lập tức đến thị trường lãi suất liên ngân hàng. Vào ngày 4/11, lãi suất bình quân liên ngân hàng VND đã tăng mạnh, với mức tăng từ 1,38% đến 2,23% ở tất cả các kỳ hạn dưới 1 tháng. Cụ thể, lãi suất qua đêm đạt 6,08%/năm, lãi suất 1 tuần lên 6,11%/năm, lãi suất 2 tuần tăng lên 5,35%/năm, và lãi suất 1 tháng chạm 4,9%/năm.
Tuy nhiên, nhờ các biện pháp hỗ trợ thanh khoản mạnh mẽ từ NHNN, lãi suất liên ngân hàng đã quay đầu giảm. Trong phiên 5/11, lãi suất chào bình quân liên ngân hàng đã giảm từ 0,25% đến 0,58% ở tất cả các kỳ hạn dưới 1 tháng. Lãi suất qua đêm, chẳng hạn, giảm xuống còn 5,65%/năm. Mặc dù đã giảm, lãi suất liên ngân hàng hiện vẫn ở mức cao nhất, nhưng điều này giúp giảm chênh lệch lãi suất giữa VND và USD, đưa mức chênh lệch về trạng thái dương sau thời gian dài duy trì trạng thái âm.
Tỷ giá USD/VND và những yếu tố tác động
Các động thái điều chỉnh thanh khoản diễn ra trong bối cảnh tỷ giá USD/VND liên tục tăng mạnh trong những tuần qua. Từ đầu năm, tỷ giá USD/VND đã tăng 4,3%, với giá USD trên thị trường tự do chạm mức 25.900 đồng/USD. Những biến động này xuất phát từ cả yếu tố nội tại và ngoại tại.
Trên thị trường quốc tế, đồng USD đã duy trì sức mạnh, gây sức ép lên các đồng tiền khác, trong đó có VND. Bên cạnh đó, nhu cầu ngoại tệ gia tăng vào cuối năm, đặc biệt từ các doanh nghiệp nhập khẩu và các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI), đã khiến tỷ giá USD/VND chịu sức ép ngày càng tăng.
Giới phân tích cho rằng, việc các doanh nghiệp nhập khẩu và các dự án FDI cần ngoại tệ cho các giao dịch thanh toán trong nửa đầu tháng 10 đã góp phần không nhỏ vào đà tăng của tỷ giá USD/VND. Trong khi đó, NHNN đã phải triển khai các biện pháp hỗ trợ thanh khoản và ổn định thị trường tiền tệ, đồng thời hạn chế sự gia tăng của tỷ giá thông qua việc duy trì chênh lệch lãi suất VND-USD.
Giải pháp của NHNN trong việc kiểm soát tỷ giá và thanh khoản
Để ứng phó với tình hình tỷ giá tăng cao và nhu cầu ngoại tệ tăng mạnh, NHNN đã sử dụng đồng thời nhiều công cụ chính sách. Một trong những công cụ quan trọng là việc mở lại kênh phát hành tín phiếu từ ngày 18/10 sau gần hai tháng tạm ngừng. Việc phát hành tín phiếu không chỉ giúp thu hẹp lượng tiền mặt trong hệ thống ngân hàng mà còn hỗ trợ điều tiết lãi suất liên ngân hàng, từ đó giảm áp lực lên tỷ giá.
Bên cạnh đó, NHNN vẫn duy trì khả năng hỗ trợ thanh khoản cho các ngân hàng qua kênh OMO, tuy nhiên, các ngân hàng này sẽ phải chấp nhận mức lãi suất 4%/năm. Mặc dù lãi suất này không phải là mức thấp, nhưng với tình hình hiện tại, đây là biện pháp cần thiết để giữ ổn định cho hệ thống ngân hàng và duy trì tỷ giá ở mức hợp lý.
Cùng với việc sử dụng kênh tín phiếu và OMO, NHNN cũng đang tìm cách thu hẹp chênh lệch lãi suất giữa đồng VND và USD trên thị trường liên ngân hàng. Đây là một chiến lược quan trọng giúp ổn định thị trường tiền tệ, tránh tình trạng đồng VND bị suy yếu quá mức so với USD, qua đó giảm thiểu rủi ro cho nền kinh tế.
Tình hình tỷ giá USD/VND tăng mạnh trong thời gian gần đây đã đặt ra nhiều thách thức đối với NHNN. Tuy nhiên, với các biện pháp đồng bộ như tăng cường thanh khoản qua kênh OMO và tín phiếu, NHNN không chỉ hỗ trợ hệ thống ngân hàng mà còn giúp giảm bớt áp lực lên tỷ giá. Dù lãi suất liên ngân hàng vẫn ở mức cao, nhưng sự giảm nhiệt gần đây cho thấy những chính sách này đang phát huy hiệu quả, giúp ổn định thị trường tài chính trong bối cảnh có nhiều biến động.
Phương Thảo
Nguồn tham khảo: vietnamfinance.vn