Doanh nghiệp thành lập mới giảm: Cần gỡ khó để phục hồi kinh tế

Số doanh nghiệp thành lập mới giảm, đòi hỏi các giải pháp gỡ khó, thúc đẩy môi trường kinh doanh thuận lợi hơn.

Theo số liệu mới nhất từ Tổng cục Thống kê, bức tranh kinh tế Việt Nam 9 tháng đầu năm 2024 cho thấy những gam màu đối lập. Số doanh nghiệp thành lập mới giảm, gây lo ngại về sức bền của nền kinh tế. Trong khi đó, thị trường lao động và lợi nhuận của các doanh nghiệp niêm yết lại cho thấy tín hiệu tích cực. Sự tương phản này đặt ra câu hỏi về những chính sách hỗ trợ cần thiết để thúc đẩy sự phục hồi kinh tế một cách toàn diện và bền vững.

Số doanh nghiệp thành lập mới chững lại, đâu là “liều thuốc” hồi sức?

Tháng 9/2024, cả nước chỉ ghi nhận 11.200 doanh nghiệp thành lập mới. Con số này giảm 16,3% so với tháng 8 và 5% so với cùng kỳ năm trước, cho thấy sự chững lại trong hoạt động khởi nghiệp kinh doanh. Đáng chú ý, số doanh nghiệp ngừng hoạt động chờ giải thể tăng mạnh 43,6% so với tháng trước và 40,5% so với cùng kỳ năm ngoái, lên đến 7.410 doanh nghiệp, một con số đáng báo động.

Tính chung 9 tháng đầu năm 2024, hơn 183.000 doanh nghiệp đăng ký thành lập mới và quay trở lại hoạt động, tăng 9,7% so với cùng kỳ năm 2023. Tuy nhiên, con số này chưa đủ để bù đắp cho số lượng doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường, cũng tăng mạnh 21,5% so với cùng kỳ, đạt 163.800 doanh nghiệp. Bình quân mỗi tháng có tới 18.200 doanh nghiệp “rút lui”, đặt ra thách thức không nhỏ cho sự phát triển kinh tế.

Sự sụt giảm trong số doanh nghiệp thành lập mới phản ánh những khó khăn mà cộng đồng doanh nghiệp đang phải đối mặt. Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu còn nhiều bất ổn, việc tiếp cận nguồn vốn, thủ tục hành chính phức tạp, chi phí đầu vào tăng cao, cùng với những biến động về chính sách, lãi suất, tỷ giá… tạo thành “rào cản” lớn đối với các doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp vừa và nhỏ.

Để “hồi sức” cho cộng đồng doanh nghiệp, Chính phủ cần có những giải pháp hỗ trợ kịp thời, gỡ bỏ những “nút thắt” về chính sách, thủ tục, tạo môi trường kinh doanh thông thoáng và minh bạch hơn. Cần đẩy mạnh cải cách hành chính, đơn giản hóa thủ tục thành lập doanh nghiệp, giảm thiểu chi phí tuân thủ, đồng thời hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn vay ưu đãi, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, ứng dụng công nghệ và chuyển đổi số.

Thị trường lao động và lợi nhuận doanh nghiệp: “Bám víu” hy vọng

Giữa những gam màu trầm của bức tranh kinh tế, thị trường lao động mang đến những điểm sáng le lói. Thu nhập bình quân của người lao động trong quý III/2024 đạt 7,6 triệu đồng/tháng, tăng 176.000 đồng so với quý trước và tăng 519.000 đồng so với cùng kỳ năm 2023. Số lao động có việc làm cũng tăng, cho thấy sự phục hồi nhất định của nền kinh tế sau đại dịch. Đây là tín hiệu đáng mừng, góp phần ổn định đời sống người dân và tạo động lực cho tăng trưởng kinh tế.

Thêm một điểm sáng đến từ thị trường chứng khoán, khi Công ty Chứng khoán MB (MBS) dự báo lợi nhuận toàn thị trường có thể tiếp tục duy trì đà tăng trưởng và đạt mức tăng 19,5% so với cùng kỳ trong quý III/2024. Ngành ngân hàng được dự báo tăng trưởng 16,5% so với cùng kỳ. Các ngành bán lẻ, năng lượng, bất động sản khu công nghiệp cũng được kỳ vọng sẽ đạt được mức tăng trưởng lợi nhuận khả quan. Điều này cho thấy niềm tin của các nhà đầu tư vào triển vọng phục hồi của nền kinh tế.

Triển vọng kinh tế: Tìm kiếm động lực tăng trưởng bền vững

Mặc dù có những tín hiệu tích cực từ thị trường lao động và lợi nhuận doanh nghiệp niêm yết, bức tranh kinh tế Việt Nam vẫn còn đối mặt với nhiều thách thức. Việc số doanh nghiệp thành lập mới giảm sút là một dấu hiệu đáng lo ngại, đòi hỏi sự nỗ lực mạnh mẽ hơn nữa từ phía Chính phủ và cộng đồng doanh nghiệp.

Kết quả điều tra xu hướng kinh doanh cũng cho thấy, mặc dù có sự lạc quan nhất định về quý IV/2024, nhưng vẫn còn một bộ phận không nhỏ các doanh nghiệp tỏ ra e dè trước những khó khăn tiềm ẩn. Bên cạnh đó, cần theo dõi sát sao diễn biến của thị trường quốc tế, chủ động ứng phó với những biến động khó lường. Việc duy trì ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy xuất khẩu… vẫn là những yếu tố then chốt để đảm bảo tăng trưởng kinh tế bền vững trong thời gian tới.

Để vượt qua khó khăn và tạo đà tăng trưởng mạnh mẽ hơn, cần có sự phối hợp đồng bộ và hiệu quả giữa các chính sách tài khóa, tiền tệ và các chính sách hỗ trợ khác. Đặc biệt, cần tập trung vào việc hỗ trợ các doanh nghiệp vừa và nhỏ, doanh nghiệp khởi nghiệp, giúp họ tiếp cận nguồn vốn, công nghệ, thị trường và nguồn nhân lực chất lượng cao.

Đồng thời, cần đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, giảm thiểu chi phí tuân thủ, tạo môi trường kinh doanh bình đẳng, minh bạch và cạnh tranh lành mạnh. Việc nâng cao năng lực cạnh tranh, đổi mới sáng tạo và hội nhập quốc tế cũng là những yếu tố quan trọng để doanh nghiệp Việt Nam có thể “vươn ra biển lớn”, phát triển bền vững trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đầy biến động.

Kim Khanh

Nguồn tham khảo: Nhịp cầu đầu tư