Quảng Ninh đối mặt thiếu điện, cần đồng bộ hạ tầng cho KCN

Quảng Ninh đang đối mặt với tình trạng thiếu điện tại các khu công nghiệp (KCN) do nhu cầu tăng cao từ làn sóng đầu tư FDI. Để đảm bảo phát triển bền vững, tỉnh cần đồng bộ quy hoạch, nâng cấp hạ tầng điện và đẩy mạnh năng lượng tái tạo.

Nhu cầu điện tăng mạnh tại KCN

Quảng Ninh hiện có 16 khu công nghiệp (KCN) với tổng diện tích hơn 12.800 ha, được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt đến năm 2040. Các KCN này, bao gồm những khu đã hoạt động, đang xây dựng và trong giai đoạn quy hoạch, thu hút lượng lớn doanh nghiệp FDI, đặc biệt trong lĩnh vực chế biến, chế tạo – những ngành tiêu thụ điện năng lớn.

Nhu cầu công suất điện tại một số KCN ở Quảng Ninh hiện dao động từ 70 đến 150 MW, vượt xa năng lực thiết kế ban đầu của hạ tầng điện địa phương. Sự mở rộng quy mô KCN và dòng vốn FDI đổ vào khiến áp lực lên lưới truyền tải và phân phối ngày càng lớn, dẫn đến tình trạng quá tải cục bộ ở nhiều khu vực.

Điểm nghẽn trong hạ tầng điện

Hạ tầng điện tại Quảng Ninh đang bộc lộ nhiều hạn chế trước tốc độ phát triển nhanh của các KCN. Ông Phạm Hồng Điệp, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Shinec, cho biết sự phát triển công nghiệp tại Quảng Ninh phân bố không đồng đều, gây áp lực lớn lên hệ thống điện trung và cao thế. Dù nguồn phát điện không thiếu, mạng lưới truyền tải và phân phối chưa được đồng bộ hóa với tốc độ mở rộng KCN.

Một số khu vực như Đông Triều, Cẩm Phả, Hoành Bồ và TP. Hạ Long thiếu trạm biến áp trung gian (110kV, 220kV) và đường dây trung cao thế, dẫn đến quá tải vào giờ cao điểm. Quy hoạch điện chưa được cập nhật kịp thời theo các điều chỉnh mở rộng KCN, gây khó khăn trong việc lập kế hoạch lưới điện. Ngoài ra, thủ tục phê duyệt các dự án điện lớn còn phức tạp, làm chậm tiến độ triển khai so với tốc độ cấp phép dự án công nghiệp.

Giải pháp từ doanh nghiệp

Doanh nghiệp tại Quảng Ninh đang tích cực đề xuất giải pháp để giải quyết bài toán năng lượng. Ông Nguyễn Văn Nhân, Tổng giám đốc Công ty CP Đô thị Amata Hạ Long, đề xuất kết hợp năng lượng tái tạo như điện mặt trời và điện gió với nguồn điện từ EVN để đáp ứng tiêu chí phát triển bền vững của các nhà đầu tư công nghệ cao.

Ông Koen Soenens, Giám đốc Kinh doanh & Marketing Tổ hợp KCN DEEP C, nhấn mạnh rằng nguồn điện ổn định và công suất lớn là yếu tố then chốt để Quảng Ninh duy trì sức hút đầu tư. Ông cho rằng tỉnh cần ưu tiên ba yếu tố: quỹ đất, nguồn nhân lực và năng lượng để giữ vị thế cạnh tranh.

Tiềm năng năng lượng tái tạo

Tiềm năng điện mặt trời mái nhà và các giải pháp năng lượng phân tán tại các KCN ở Quảng Ninh chưa được khai thác hiệu quả do thiếu hướng dẫn đấu nối, tiêu chuẩn kỹ thuật và cơ chế giá phù hợp. Trong khi đó, các nhà máy nhiệt điện lớn như Mông Dương và Cẩm Phả phải cân bằng giữa giảm phát thải và đảm bảo công suất cho nhu cầu công nghiệp.

Để giải quyết, Quảng Ninh đã làm việc với Bộ Công Thương và EVN để đề nghị hỗ trợ khẩn cấp trong phát triển lưới điện và năng lượng tái tạo. Các giải pháp như điện mặt trời mái nhà, hệ thống lưu trữ và mô hình microgrid được xem là hướng đi tiềm năng để giảm áp lực lên lưới điện quốc gia.

Đề xuất đồng bộ hóa quy hoạch

Ông Phạm Hồng Điệp đề xuất một bộ giải pháp toàn diện để cải thiện hạ tầng điện tại Quảng Ninh. Về quy hoạch, cần rà soát và tích hợp quy hoạch KCN với Quy hoạch điện VIII, xác định nhu cầu phụ tải trong 10–20 năm tới và lập kế hoạch xây dựng trạm biến áp 110–220kV. Đồng thời, việc phân cấp và rút gọn thủ tục phê duyệt các dự án điện gắn với KCN đã được cấp phép sẽ giúp đẩy nhanh tiến độ triển khai.

Về đầu tư kỹ thuật, Quảng Ninh cần ưu tiên xây dựng trạm biến áp và tuyến truyền tải trọng điểm theo các trục Hạ Long – Cẩm Phả – Quảng Yên – Hải Hà. Huy động vốn công – tư (PPP) và xã hội hóa đầu tư lưới phân phối nội bộ trong KCN cũng là giải pháp khả thi.

Vai trò năng lượng trong thu hút FDI

Bài toán năng lượng tại Quảng Ninh không chỉ là vấn đề kỹ thuật mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến chiến lược thu hút FDI và phát triển công nghiệp xanh. Chỉ khi quy hoạch, cơ chế và nguồn lực đầu tư được đồng bộ, Quảng Ninh mới có thể tận dụng lợi thế vị trí và quỹ đất để thu hút các chuỗi sản xuất lớn, thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế.

Theo nhận định từ 60s Hôm Nay, việc đảm bảo nguồn điện ổn định là yếu tố sống còn để Quảng Ninh duy trì sức hút đầu tư. Các KCN cần được đầu tư hạ tầng điện đồng bộ để tránh gián đoạn sản xuất và giữ vững vị thế cạnh tranh.

Khuyến nghị cho chính quyền và doanh nghiệp

Chính quyền Quảng Ninh cần phối hợp chặt chẽ với Bộ Công Thương và EVN để đẩy nhanh các dự án lưới điện và năng lượng tái tạo. Doanh nghiệp nên đầu tư vào các giải pháp năng lượng phân tán, như điện mặt trời mái nhà, để giảm phụ thuộc vào lưới quốc gia. Nhà đầu tư FDI cần được cung cấp thông tin minh bạch về kế hoạch phát triển hạ tầng điện để đảm bảo tính khả thi của dự án.

Quảng Ninh đang đối mặt với thách thức thiếu điện tại các KCN do nhu cầu tăng cao từ làn sóng FDI. Việc đồng bộ quy hoạch, nâng cấp hạ tầng điện và phát triển năng lượng tái tạo sẽ giúp tỉnh giải quyết điểm nghẽn, đảm bảo phát triển công nghiệp bền vững và duy trì sức hút đầu tư.

Chí Toàn 

Nguồn tham khảo: Vietnamfinance.vn