Đà Nẵng gặp 5 vướng mắc lớn khi triển khai mô hình chính quyền 2 cấp

Đà Nẵng đang gặp nhiều khó khăn trong định giá đất, quản lý môi trường và phân cấp, ảnh hưởng tiến độ triển khai mô hình chính quyền 2 cấp.

Vướng mắc trong quản lý và định giá đất

Tại buổi làm việc với Đoàn công tác Bộ Nông nghiệp và Môi trường, lãnh đạo Đà Nẵng cho biết thành phố đang đối diện nhiều khó khăn trong quản lý đất đai. Việc xác định giá đất, thẩm quyền giao đất, cho thuê đất và phê duyệt kế hoạch sử dụng đất đều lúng túng.

Nguyên nhân chính đến từ việc sáp nhập các đơn vị hành chính, dẫn đến thay đổi thẩm quyền giữa các cấp. Hồ sơ đất đai bị chậm xử lý, tiến độ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất kéo dài. Ngoài ra, việc thiếu một phần mềm quản lý thống nhất cơ sở dữ liệu đất đai khiến quy trình quản lý càng thêm phức tạp.

Khó khăn trong quản lý môi trường

Trong lĩnh vực môi trường, sự phân định trách nhiệm giữa ngành xây dựng và ngành nông nghiệp, môi trường vẫn còn thiếu rạch ròi. Nhiều nhiệm vụ liên quan đến quản lý vệ sinh công cộng, xử lý rác thải sinh hoạt hay duy trì cảnh quan đô thị chưa được phân công cụ thể cho một đơn vị chủ trì, dẫn đến tình trạng chồng chéo và đùn đẩy trách nhiệm.

Việc thiếu một bộ tiêu chuẩn, định mức kinh tế – kỹ thuật thống nhất khiến công tác triển khai các chương trình bảo vệ môi trường gặp khó khăn, từ khâu lập dự toán, phân bổ kinh phí cho đến kiểm tra, giám sát hiệu quả thực hiện. Điều này không chỉ làm giảm tính đồng bộ trong quản lý mà còn kéo dài thời gian xử lý các vấn đề phát sinh.

Một vướng mắc đáng chú ý khác là thẩm quyền xử phạt vi phạm môi trường đã được chuyển từ cấp huyện lên cấp tỉnh, nhưng cơ chế phối hợp giữa các cấp chính quyền lại chưa đồng bộ. Nhiều trường hợp vi phạm ở quy mô nhỏ tại địa phương bị chậm trễ trong xử lý vì hồ sơ phải chờ chuyển cấp hoặc thiếu hướng dẫn cụ thể từ tỉnh.

Hệ quả là việc thực thi bị gián đoạn, làm suy giảm tính răn đe của các biện pháp xử phạt. Thực trạng này cũng ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả giám sát tại cơ sở, khi người dân và doanh nghiệp chờ đợi nhưng chưa nhận được phản hồi kịp thời từ cơ quan chức năng.

Lâm nghiệp, tài nguyên nước và bảo tồn

Trong lĩnh vực lâm nghiệp và tài nguyên nước, nhiều quy định về phân cấp quản lý đã không còn phù hợp với mô hình chính quyền 2 cấp. Việc sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh càng làm tăng thêm độ phức tạp khi ranh giới thẩm quyền giữa các cấp chưa được xác định rõ ràng.

Một số thủ tục liên quan đến giao rừng, cấp phép khai thác hoặc quản lý hồ chứa nước bị kéo dài do thiếu văn bản hướng dẫn cụ thể. Thực tế này không chỉ làm chậm tiến độ triển khai dự án mà còn ảnh hưởng đến sinh kế của người dân địa phương phụ thuộc vào nguồn tài nguyên rừng và nước.

Các dự án bảo tồn đa dạng sinh học cũng gặp khó khăn tương tự. Việc thiếu cơ chế phối hợp liên ngành khiến nhiều dự án triển khai manh mún, thiếu sự gắn kết về nguồn lực và kế hoạch hành động. Bên cạnh đó, nguồn vốn phân bổ cho bảo tồn thường nhỏ giọt, không đáp ứng nhu cầu thực tế.

Một vấn đề khác là chương trình giảm nghèo – vốn gắn liền với công tác bảo vệ tài nguyên – cũng bị chậm tiến độ do chưa có phần mềm đồng bộ để theo dõi, quản lý hộ nghèo và cận nghèo. Thiếu dữ liệu cập nhật đã hạn chế khả năng giám sát, khiến nhiều nhóm đối tượng khó tiếp cận chính sách hỗ trợ kịp thời, từ đó ảnh hưởng đến mục tiêu phát triển bền vững.

Kiến nghị và định hướng tháo gỡ

Phát biểu tại buổi làm việc, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Võ Văn Hưng đánh giá cao sự chủ động và quyết tâm của Đà Nẵng trong việc triển khai mô hình chính quyền 2 cấp. Tuy nhiên, để mô hình phát huy hiệu quả toàn diện, địa phương cần bám sát các Nghị định số 131/2025/NĐ-CP, 136/2025/NĐ-CP và 151/2025/NĐ-CP.

Thứ trưởng đề nghị Đà Nẵng rà soát, công bố, bãi bỏ hoặc ban hành mới các văn bản quy phạm pháp luật sau khi sáp nhập đơn vị hành chính. Thành phố phải xác định rõ thẩm quyền, nhiệm vụ theo Luật Tổ chức chính quyền địa phương 2025 để bảo đảm minh bạch và thống nhất.

Ngoài ra, thành phố cần công bố công khai thủ tục hành chính nhằm tạo thuận lợi cho doanh nghiệp, người dân. Bộ Nông nghiệp và Môi trường sẽ tiếp tục hỗ trợ, chỉ đạo các cục, vụ chuyên môn cập nhật hướng dẫn, giải đáp đề xuất. Cục Quản lý đất đai được giao hỗ trợ trực tiếp Đà Nẵng, đồng thời tham mưu Bộ giải pháp quản lý tổng thể trong nông nghiệp và môi trường.

Thùy Linh

Nguồn tham khảo: Tạp chí Thương gia