Giá vàng bứt phá, Bộ Tài chính kiến nghị giảm thuế xuất khẩu

Giá vàng tăng mạnh trong năm 2025, khiến Bộ Tài chính đề xuất giảm thuế xuất khẩu vàng trang sức, mỹ nghệ từ 1% xuống 0%, nhằm hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao khả năng cạnh tranh trên thị trường quốc tế.

Thị trường vàng biến động mạnh

Giá vàng trên toàn cầu và trong nước đang chứng kiến những biến động đáng kể. Theo Hội đồng Vàng Thế giới (WGC), giá vàng thế giới tăng 28–30% trong quý IV/2024 so với đầu năm, đạt mức cao nhất kể từ năm 2010. Sang quý I/2025, giá vàng tiếp tục tăng 38–39% so với cùng kỳ năm 2024. Tại Việt Nam, chỉ số giá vàng tăng từ 32% đến gần 48% trong các tháng đầu năm 2025, với mức tăng bình quân 43,62% trong quý II và 37,4% trong 6 tháng đầu năm, theo Cục Thống kê.

Trong nước, giá vàng miếng SJC ngày 25/8/2025 chênh lệch gần 20 triệu đồng/lượng so với giá vàng thế giới quy đổi, trong khi vàng nhẫn chênh khoảng 14 triệu đồng/lượng. Đến ngày 26/8, giá vàng miếng SJC đạt 126,1–127,7 triệu đồng/lượng, tăng 500.000–600.000 đồng/lượng so với phiên trước, còn giá vàng nhẫn vượt 122 triệu đồng/lượng. Sự tăng mạnh của giá vàng đang gây áp lực lớn lên thị trường tiêu thụ, đặc biệt là vàng trang sức và mỹ nghệ.

Nhu cầu tiêu thụ vàng giảm

Sự biến động của giá vàng đã tác động tiêu cực đến nhu cầu tiêu thụ vàng trang sức và mỹ nghệ. Theo WGC, nhu cầu vàng trang sức toàn cầu năm 2024 đạt 1.877 tấn, giảm 11% so với năm 2023, và tiếp tục giảm 21% trong quý I/2025. Tại Việt Nam, tiêu thụ vàng năm 2024 đạt 55,3 tấn, giảm nhẹ so với năm trước, trong đó vàng trang sức, mỹ nghệ chỉ đạt 13,22 tấn, giảm 13% – mức giảm lớn nhất trong ASEAN.

Bộ Tài chính nhận định rằng giá vàng tăng cao, cùng với khả năng cạnh tranh yếu, đã khiến nhu cầu tiêu dùng vàng trang sức trong nước sụt giảm mạnh. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến thị trường nội địa mà còn làm giảm sức hấp dẫn của các sản phẩm vàng xuất khẩu.

Thách thức từ nguồn nguyên liệu

Doanh nghiệp sản xuất vàng trang sức, mỹ nghệ tại Việt Nam đang đối mặt với khó khăn lớn do thiếu nguồn nguyên liệu nhập khẩu hợp pháp. Từ năm 2012, không có doanh nghiệp nào được cấp phép nhập khẩu vàng nguyên liệu, buộc họ phải mua vàng trong nước với giá cao hơn thế giới. Điều này làm tăng chi phí sản xuất, khiến sản phẩm vàng Việt Nam khó cạnh tranh trên thị trường quốc tế.

Kim ngạch xuất khẩu vàng trang sức, mỹ nghệ năm 2024 đạt 332,2 triệu USD, giảm 4,95% so với 349,5 triệu USD của năm 2023. Một số nhóm sản phẩm ghi nhận tăng trưởng, nhưng nhiều mặt hàng giảm mạnh, thậm chí tới 99%. Bộ Tài chính cho rằng giá vàng biến động và thiếu nguồn nguyên liệu nhập khẩu là nguyên nhân chính khiến xuất khẩu vàng trang sức gặp khó khăn.

Đề xuất giảm thuế xuất khẩu

Để hỗ trợ doanh nghiệp, Bộ Tài chính đề xuất giảm thuế xuất khẩu vàng trang sức, mỹ nghệ từ 1% xuống 0% trong dự thảo sửa đổi Nghị định 26/2023/NĐ-CP. Đề xuất áp dụng cho các mã hàng 7113.19.10, 7113.19.90, 7114.19.00, và 7115.90.10. Với kim ngạch xuất khẩu năm 2024, việc miễn thuế này có thể làm giảm thu ngân sách khoảng 3,3 triệu USD (tương đương 79 tỷ đồng) mỗi năm. Tuy nhiên, mức thuế 0% vẫn nằm trong khung 0–10% theo Luật Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu.

Bộ Tài chính nhấn mạnh rằng việc giảm thuế sẽ giúp doanh nghiệp cắt giảm chi phí, nâng cao khả năng cạnh tranh, và thúc đẩy chuyển hóa vàng tích trữ thành sản phẩm có giá trị gia tăng. Chính sách này cũng phù hợp với chủ trương của Đảng và Chính phủ, tạo lợi thế cho vàng trang sức, mỹ nghệ Việt Nam trên thị trường toàn cầu.

Triển vọng và khuyến nghị

Theo nhận định từ 60s Hôm Nay, giá vàng tăng mạnh và chính sách miễn thuế xuất khẩu có thể tạo động lực cho doanh nghiệp vàng Việt Nam. Tuy nhiên, để tận dụng cơ hội, doanh nghiệp cần cải thiện chất lượng sản phẩm, tối ưu hóa chi phí, và tìm kiếm thị trường xuất khẩu mới.

Chính phủ nên xem xét nới lỏng quy định nhập khẩu vàng nguyên liệu để giảm áp lực chi phí cho doanh nghiệp. Đồng thời, các cơ quan quản lý cần hỗ trợ xúc tiến thương mại, giúp sản phẩm vàng trang sức Việt Nam tiếp cận các thị trường tiềm năng như EU, Mỹ, và châu Á.

Giá vàng tăng mạnh trong năm 2025 đã làm giảm nhu cầu tiêu thụ vàng trang sức, mỹ nghệ và gây khó khăn cho xuất khẩu. Đề xuất giảm thuế xuất khẩu từ 1% xuống 0% của Bộ Tài chính là bước đi cần thiết để hỗ trợ doanh nghiệp, nâng cao sức cạnh tranh, và thúc đẩy giá trị gia tăng của ngành vàng Việt Nam. Với chiến lược phù hợp, ngành vàng có thể tận dụng giá vàng cao để mở rộng thị phần quốc tế.

Chí Toàn

Nguồn tham khảo: Vietnamfinance.vn