Việt Nam top 2 xuất nhập khẩu gạo 2025 với chiến lược cân bằng kinh tế

Việt Nam dự kiến xuất khẩu 7,9 triệu tấn gạo, nhập 4,1 triệu tấn năm 2025, đứng thứ 2 thế giới cả hai chiều, nhờ giá gạo rẻ và nhu cầu nội địa.

Việt Nam vươn lên top 2 xuất nhập khẩu gạo toàn cầu

Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA) dự báo Việt Nam sẽ trở thành quốc gia xuất khẩu và nhập khẩu gạo lớn thứ hai thế giới vào năm 2025, với xuất khẩu đạt 7,9 triệu tấn và nhập khẩu 4,1 triệu tấn. 

Xuất khẩu tăng nhờ nhu cầu mạnh từ Trung Quốc và Philippines, vượt Thái Lan (7,2 triệu tấn) để chiếm vị trí thứ hai sau Ấn Độ (24,5 triệu tấn). Nhập khẩu gạo, chủ yếu từ Campuchia, tăng do diện tích trồng lúa thu hẹp và nhu cầu gạo giá rẻ cho sản xuất bún, phở, thức ăn chăn nuôi.

Chuyên gia Vũ Vĩnh Phú, nguyên Phó Giám đốc Sở Thương mại Hà Nội, nhận định Việt Nam còn dư địa xuất khẩu gạo trong 5–6 năm tới, nhờ điều hành khéo léo từ Bộ Nông nghiệp và Công Thương. Tuy nhiên, biến đổi khí hậu, cạnh tranh từ Ấn Độ, Thái Lan, và chính sách thuế quan là thách thức. Ông Hoàng Trọng Thủy, chuyên gia nông nghiệp, khẳng định nhập khẩu gạo nhiều không ảnh hưởng an ninh lương thực, vì giá gạo toàn cầu đang ở mức thấp, tạo cơ hội nhập gạo giá rẻ để tối ưu chi phí.

Chiến lược gạo xuất nhập cân bằng lợi nhuận

Sự tăng trưởng đồng thời ở xuất và nhập khẩu gạo thể hiện chiến lược kinh tế linh hoạt của Việt Nam, tối ưu hóa lợi nhuận và đáp ứng nhu cầu nội địa. Nông dân chuyển sang sản xuất gạo thơm chất lượng cao như ST25, đáp ứng thị trường cao cấp ở Trung Quốc và Philippines, nơi yêu cầu gạo ngon, giá trị cao.

Xuất khẩu gạo dự kiến đạt 7,9 triệu tấn vào 2025, vượt Thái Lan để đứng thứ hai thế giới. Chiến lược này không chỉ nâng cao thương hiệu gạo Việt mà còn tận dụng nhu cầu quốc tế tăng, đặc biệt khi giá gạo toàn cầu đang ở mức thấp, tạo cơ hội cạnh tranh.

Trong khi đó, Việt Nam nhập 4,1 triệu tấn gạo, chủ yếu từ Campuchia, để phục vụ sản xuất bún, phở, và thức ăn chăn nuôi, giúp giảm chi phí đầu vào. Năm 2024, nhập khẩu đạt 3,4 triệu tấn, phần lớn để tái xuất hoặc chế biến, và con số tăng trong 2025 do giá lợn biến động, kéo theo nhu cầu thức ăn chăn nuôi tăng. Chuyên gia Hoàng Trọng Thủy nhấn mạnh nhập khẩu gạo giá rẻ không ảnh hưởng an ninh lương thực, mà còn giúp doanh nghiệp tối ưu chi phí, đặc biệt trong bối cảnh giá gạo thế giới thấp nhất trong nhiều năm.

Theo USDA, nhu cầu gạo toàn cầu năm 2025 đạt 538,8 triệu tấn, tăng 6,1 triệu tấn, với Philippines (5,5 triệu tấn) và Nigeria (3 triệu tấn) dẫn đầu nhập khẩu. Trung Quốc chỉ nhập 2,4 triệu tấn nhờ nguồn cung châu Á giá rẻ, trong khi EU nhập 2,2 triệu tấn.

Việt Nam tận dụng giá gạo thấp để nhập khẩu, đồng thời đẩy mạnh xuất khẩu gạo cao cấp, tạo lợi nhuận tối ưu. Tuy nhiên, diện tích lúa giảm và thời tiết bất lợi đòi hỏi đầu tư vào giống lúa chịu hạn, năng suất cao, cùng công nghệ canh tác hiện đại để đảm bảo sản lượng và duy trì vị thế top 2 thế giới.

Triển vọng gạo Việt Nam và lời khuyên cho nhà đầu tư

Ngành gạo Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn nhưng cũng đầy thách thức. 60s Hôm Nay nhận định, việc cân bằng xuất nhập khẩu giúp Việt Nam tối ưu hóa lợi nhuận và đảm bảo an ninh lương thực. 

Nhà đầu tư nên chú ý cổ phiếu các doanh nghiệp xuất khẩu gạo như Lộc Trời, Vinafood II, vốn hưởng lợi từ nhu cầu quốc tế tăng. Tuy nhiên, cần thận trọng với rủi ro thời tiết và cạnh tranh giá từ Ấn Độ. Đầu tư vào công nghệ nông nghiệp, như giống lúa chất lượng cao, cũng là hướng đi tiềm năng.

Doanh nghiệp cần đẩy mạnh thương hiệu gạo Việt, nhắm đến thị trường EU và Nhật Bản, nơi gạo thơm Việt Nam ngày càng được ưa chuộng. Nông dân nên phối hợp với hợp tác xã để tối ưu chi phí và tiếp cận công nghệ. Với chiến lược điều hành hiệu quả và giá gạo toàn cầu thuận lợi, Việt Nam có thể củng cố vị thế top 2 thế giới, nhưng cần linh hoạt thích ứng với biến động thị trường và khí hậu.

Việt Nam khẳng định vị thế kép trong ngành gạo, vừa xuất khẩu mạnh mẽ, vừa nhập khẩu thông minh. Chiến lược này không chỉ đảm bảo kinh tế mà còn mở ra cơ hội đầu tư hấp dẫn, nhưng đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng trước thách thức toàn cầu.

Thùy Linh