Cảnh báo sóng ngầm thương mại ảnh hưởng thị trường chứng khoán

Bất ổn thương mại toàn cầu gây sức ép lên thị trường chứng khoán

Thị trường chứng khoán châu Á khởi đầu tuần mới trong tâm lý thận trọng, khi nhà đầu tư chờ đợi kết quả từ các cuộc đàm phán thương mại giữa Mỹ và 17 đối tác, không bao gồm Trung Quốc, cùng các tín hiệu kích thích kinh tế từ Bắc Kinh. Chỉ số chứng khoán khu vực tăng nhẹ 0,4%, nhưng hợp đồng tương lai S&P 500 giảm 0,5%, báo hiệu đà phục hồi của thị trường Mỹ có thể chững lại sau bốn phiên tăng liên tiếp. Giá vàng giảm 1,6% do nhà đầu tư chốt lời, trong khi đồng USD và trái phiếu Kho bạc Mỹ giữ ổn định, còn tiền ảo tiếp tục lao dốc.

Tại châu Á, các thị trường lớn như Trung Quốc và Hồng Kông diễn biến trái chiều. Chỉ số Shanghai Composite giảm 0,09% xuống 3.292,06 điểm, trong khi Hang Seng tăng 0,42% lên 22.072,35 điểm. Nhật Bản và Hàn Quốc ghi nhận tín hiệu tích cực, với Nikkei 225 tăng 0,74% và Kospi nhích 0,23%.

Tuy nhiên, tâm lý dè dặt vẫn chi phối, khi Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố không trì hoãn áp thuế mới, đe dọa các nền kinh tế châu Á bằng các mức thuế đối ứng cao. Bộ trưởng Ngân khố Mỹ Scott Bessent nhấn mạnh Trung Quốc sẽ phải nhượng bộ trước áp lực thuế quan.

Trong nước, thị trường chứng khoán Việt Nam (TTCK) cũng chịu ảnh hưởng, với VN-Index dao động gần vùng kháng cự 1.235 điểm, nhưng thanh khoản thấp cho thấy sự thiếu hụt động lực tăng trưởng. Nhà đầu tư đang chờ đợi dữ liệu kinh tế quan trọng, như quyết định lãi suất của Ngân hàng Trung ương Nhật Bản, số liệu việc làm và GDP của Mỹ, cùng báo cáo lợi nhuận doanh nghiệp châu Á, để định hướng chiến lược giao dịch.

Phân tích tác động: Bất định thương mại làm gia tăng biến động thị trường

Bất ổn thương mại, đặc biệt từ các chính sách thuế quan của Mỹ, là yếu tố chính gây áp lực lên thị trường chứng khoán toàn cầu. Theo ông Christian Keller từ Barclays, ngay cả khi chưa áp thuế mới, sự bất định liên tục đã gây thiệt hại đáng kể cho kinh tế Mỹ và thế giới.

So với năm 2023, khi căng thẳng thương mại Mỹ-Trung làm giảm 7% kim ngạch xuất khẩu châu Á sang Mỹ, năm 2025 có thể chứng kiến tác động lớn hơn nếu thuế quan mới được triển khai. Châu Âu cũng không nằm ngoài vòng xoáy, với nguy cơ chịu thuế đối ứng từ Mỹ, làm gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu.

Tại Việt Nam, VN-Index gần mức kháng cự 1.235 điểm, nhưng thanh khoản yếu cho thấy tâm lý thận trọng. Năm 2024, TTCK Việt Nam tăng 12% nhờ dòng vốn nội và sự phục hồi xuất khẩu, nhưng bất ổn thương mại có thể khiến chỉ số giảm 5-7% nếu có cú sốc tiêu cực từ bên ngoài. Các ngành phụ thuộc vào xuất khẩu, như dệt may và thủy sản, dễ bị tổn thương nhất, với kim ngạch xuất khẩu sang Mỹ chiếm 40% tổng giá trị xuất khẩu Việt Nam trong năm 2024.

Chính sách kích thích kinh tế của Trung Quốc, bao gồm duy trì thanh khoản dồi dào và cắt giảm lãi suất, có thể giảm bớt áp lực. Tuy nhiên, hiệu quả của các biện pháp này còn hạn chế, khi chỉ số Shanghai Composite giảm 0,09% đầu tuần, phản ánh niềm tin nhà đầu tư chưa phục hồi. ECB dự kiến cắt giảm lãi suất 0,25% vào tháng 6/2025, có thể hỗ trợ tâm lý thị trường châu Âu, nhưng tác động đến châu Á, bao gồm Việt Nam, sẽ không đáng kể do sự phụ thuộc lớn vào Mỹ.

Ông Xin-Yao Ng từ Aberdeen Investments khuyến nghị chiến lược phòng thủ, ưu tiên các cổ phiếu nội địa như ngân hàng và tiêu dùng. Điều này phù hợp với bối cảnh hiện tại, khi các doanh nghiệp xuất khẩu đối mặt rủi ro từ thuế quan, trong khi các ngành nội địa như bán lẻ và tài chính ít bị ảnh hưởng hơn. Tuy nhiên, chỉ 30% nhà đầu tư Việt Nam hiện áp dụng chiến lược phòng thủ, so với 50% tại các thị trường phát triển, cho thấy cần nâng cao nhận thức về quản lý rủi ro.

Dự báo thị trường: Cổ phiếu xuất khẩu đối mặt rủi ro, ngân hàng lên ngôi

Tại 60s Hôm Nay, chúng tôi dự báo thị trường chứng khoán Việt Nam sẽ biến động mạnh trong quý II/2025, với VN-Index có thể dao động trong khoảng 1.200-1.300 điểm, tùy thuộc vào diễn biến thương mại Mỹ-Trung. Cổ phiếu xuất khẩu, như TCM (dệt may), có thể giảm 5-7% nếu thuế quan Mỹ tăng, trong khi cổ phiếu ngân hàng, như VCB và BID, có tiềm năng tăng 8-10% nhờ nhu cầu tín dụng nội địa tăng 12% trong năm 2025.

Nhà đầu tư nên ưu tiên mua cổ phiếu VCB khi giá điều chỉnh 5% từ đỉnh tháng 5/2025, kỳ vọng lợi suất 12%/năm. Doanh nghiệp xuất khẩu cần đa dạng hóa thị trường sang EU và Nhật Bản, giảm phụ thuộc vào Mỹ, có thể tăng 10% kim ngạch xuất khẩu sang các thị trường này.

Rủi ro lớn nhất là nếu thuế quan Mỹ tăng 10%, xuất khẩu Việt Nam sang Mỹ có thể giảm 8%, kéo VN-Index xuống 1.180 điểm. Ngược lại, nếu Trung Quốc kích thích kinh tế thành công, VN-Index có thể chạm 1.300 điểm vào quý III/2025.

Bất động sản khu công nghiệp cũng chịu ảnh hưởng, với giá thuê đất có thể giảm 5% nếu dòng vốn FDI chậm lại. Cổ phiếu như KBC có thể chỉ tăng 3-5% trong năm 2025, thấp hơn mức 10% của năm 2024. Nhà đầu tư nên chờ KBC điều chỉnh 8% để mua, với lợi suất kỳ vọng 10%/năm. Doanh nghiệp cần tăng cường quản lý chi phí và theo dõi sát dữ liệu kinh tế toàn cầu để điều chỉnh chiến lược.

Phương Thảo

Nguồn tham khảo: Thời báo Ngân hàng