Tỷ giá USD tăng “phi mã”: Cán cân nào cho nền kinh tế?

Tỷ giá USD tăng mạnh, gây áp lực lên tỷ giá VND khiến doanh nghiệp nhập khẩu lao đao. Ngân hàng Nhà nước nỗ lực bình ổn thị trường.

Thị trường tài chính toàn cầu đang chứng kiến sự biến động mạnh mẽ của đồng USD, kéo theo những hệ lụy đáng kể đến tỷ giá VND và hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Chỉ số DXY, thước đo sức mạnh của đồng bạc xanh so với rổ 6 đồng tiền chủ chốt, đã vọt lên mốc 106 điểm, mức cao nhất trong vòng một năm. Sự tăng giá này được thúc đẩy bởi nhiều yếu tố, từ chiến thắng của ông Donald Trump trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ, những kỳ vọng về chính sách kinh tế mới, cho đến bất ổn địa chính trị toàn cầu.

USD tăng vọt, doanh nghiệp nhập khẩu “méo mặt”

Việc đồng USD tăng giá mạnh mẽ đã tạo ra áp lực không nhỏ lên tỷ giá USD/VND. Tỷ giá trung tâm do Ngân hàng Nhà nước (NHNN) công bố đã lên mức 24.288 đồng/USD, mức cao nhất từ đầu năm đến nay. Tại các ngân hàng thương mại, giá bán ra USD thậm chí đã đạt mốc 25.502 đồng/USD, tăng hơn 4,2% so với đầu năm.

Cụ thể, Vietcombank niêm yết tỷ giá mua vào – bán ra ở mức 25.150 – 25.502 đồng/USD. BIDV niêm yết ở mức 25.180 – 25.502 đồng/USD. Vietinbank niêm yết ở mức 25.010 – 25.502 đồng/USD. Sự leo thang của tỷ giá USD khiến các doanh nghiệp nhập khẩu nguyên liệu đầu vào “méo mặt”. Vì khi chi phí nguyên vật liệu tăng cao sẽ gây áp lực lên giá thành sản phẩm, làm giảm sức cạnh tranh của hàng hóa Việt Nam trên thị trường quốc tế.

Tại một hội nghị đối thoại giữa chính quyền và doanh nghiệp tại TP.HCM, đại diện một doanh nghiệp nhập khẩu hóa chất đã bày tỏ lo ngại về biến động tỷ giá và mong muốn NHNN có biện pháp kiểm soát để hỗ trợ doanh nghiệp. Việc tỷ giá USD biến động mạnh trong khi tỷ giá các ngoại tệ khác như EUR, JPY, GBP tương đối ổn định càng làm tăng thêm khó khăn cho các doanh nghiệp có hoạt động nhập khẩu sử dụng USD.

Chiến thắng của ông Donald Trump trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ được cho là một trong những nguyên nhân chính đẩy giá USD lên cao. Vì thị trường đang kỳ vọng vào các chính sách kinh tế mới, khả năng áp thuế quan của ông Trump, điều này có thể gây lạm phát tại Mỹ và khiến đồng USD trở nên hấp dẫn hơn. Đồng thời, việc kỳ vọng về việc Đảng Cộng hòa kiểm soát cả Thượng viện và Hạ viện càng củng cố thêm niềm tin vào triển vọng tăng trưởng kinh tế Mỹ, từ đó thúc đẩy nhu cầu nắm giữ USD.

Bên cạnh đó, dữ liệu lạm phát của Mỹ công bố ngày 13/11 cho thấy chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tăng 0.2%, phù hợp với dự báo của các nhà kinh tế, nhưng vẫn ở mức cao, cho thấy áp lực lạm phát vẫn còn hiện hữu. Lạm phát bán buôn tại Nhật Bản cũng tăng tốc trong tháng 10, gây áp lực lên đồng Yên và gián tiếp hỗ trợ cho sự tăng giá của USD. Bất ổn chính trị tại Đức, nền kinh tế lớn nhất châu Âu, với sự sụp đổ của liên minh cầm quyền, cũng góp phần làm suy yếu đồng EUR và đẩy USD lên cao hơn.

Ngân hàng Nhà nước “gồng mình” ổn định tỷ giá USD

Trước biến động mạnh của tỷ giá USD, NHNN đang phải “gồng mình” để ổn định thị trường. Cụ thể, NHNN đã triển khai nhiều biện pháp, bao gồm cả việc bán USD ra thị trường để kiểm soát đà mất giá của VND. Tuy nhiên, áp lực vẫn còn rất lớn, đặc biệt khi nhu cầu ngoại tệ cho các hoạt động như trả nợ nước ngoài, nhập khẩu và chuyển lợi nhuận của doanh nghiệp FDI vẫn ở mức cao. Các chuyên gia cho rằng, nếu đồng USD tiếp tục tăng giá, NHNN có thể phải tiếp tục bán ngoại tệ để ổn định tỷ giá, nhưng điều này sẽ ảnh hưởng đến dự trữ ngoại hối.

Bên cạnh đó, NHNN còn phải cân nhắc đến các yếu tố khác như lạm phát và tăng trưởng kinh tế khi điều hành tỷ giá. Theo các chuyên gia của Dragon Capital, Việt Nam đang đối mặt với nguy cơ bị cáo buộc thao túng tiền tệ. Dù Chính phủ đã khẳng định không sử dụng chính sách tỷ giá để tạo lợi thế cạnh tranh, nhưng việc NHNN can thiệp vào thị trường ngoại hối có thể bị hiểu sai. Có thể thấy, việc duy trì sự ổn định của tỷ giá USD/VND là bài toán khó cho NHNN trong bối cảnh kinh tế thế giới nhiều biến động.

Tín hiệu tích cực từ FED và triển vọng kinh tế vĩ mô

Giữa những lo ngại về biến động tỷ giá USD, vẫn có những tín hiệu tích cực từ Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED). Việc FED hạ lãi suất cơ bản được kỳ vọng sẽ giúp giảm sức ép lên tỷ giá USD/VND. Bên cạnh đó, các yếu tố cơ bản của nền kinh tế Việt Nam như thặng dư thương mại lớn, cán cân vãng lai dương, dòng vốn đầu tư nước ngoài (FDI) và kiều hối ổn định cũng được kỳ vọng sẽ hỗ trợ cho việc ổn định tỷ giá USD trong thời gian tới. Xuất khẩu của Việt Nam vẫn duy trì đà tăng trưởng tốt, góp phần tạo nguồn cung ngoại tệ cho thị trường.

Tuy nhiên, diễn biến của đồng USD trên thị trường quốc tế, cũng như các chính sách kinh tế của Mỹ dưới thời Tổng thống mới vẫn là những ẩn số khó lường. Bất ổn chính trị ở châu Âu, đặc biệt là sự sụp đổ của liên minh cầm quyền tại Đức, cũng có thể tác động đến tỷ giá EUR và gián tiếp ảnh hưởng đến VND. Do đó, doanh nghiệp và các nhà đầu tư cần theo dõi sát sao diễn biến thị trường và có những biện pháp phòng ngừa rủi ro tỷ giá.

Các chuyên gia dự báo tỷ giá USD/VND có thể biến động quanh mức 3% và đạt khoảng 25.200 đồng/USD vào cuối năm. Tuy nhiên, con số này vẫn có thể thay đổi tùy thuộc vào diễn biến thị trường và các chính sách điều hành của NHNN. Thị trường chứng khoán cũng chịu ảnh hưởng không nhỏ từ biến động tỷ giá USD. Nhà đầu tư nước ngoài có xu hướng bán ròng khi USD tăng giá, tạo tâm lý thận trọng cho nhà đầu tư trong nước.

Kim Khanh

Xem thêm tin: Tại đây