Tỷ giá tăng mạnh, ngân hàng lãi đậm kinh doanh ngoại hối

Tỷ giá USD/VND biến động mạnh trong 9 tháng đầu năm 2024, tạo cơ hội lớn cho nhiều ngân hàng lãi đậm từ kinh doanh ngoại hối.

Thị trường tỷ giá biến động mạnh, cơ hội lớn cho ngân hàng

Từ đầu năm 2024, tỷ giá USD/VND tăng khoảng 1.100 đồng/USD, tương ứng 4,4%. Đây là thời điểm thuận lợi cho các ngân hàng tận dụng chênh lệch giá mua – bán để tăng doanh thu từ kinh doanh ngoại hối. Sự biến động mạnh của tỷ giá đã tạo ra cơ hội kiếm lời lớn từ các giao dịch ngoại tệ giao ngay và các công cụ phái sinh tiền tệ.

Theo số liệu tài chính, trong 9 tháng đầu năm, 29 ngân hàng ghi nhận tổng lãi thuần từ hoạt động ngoại hối đạt 19.621 tỷ đồng, tăng 7% so với cùng kỳ năm ngoái. BIDV tiếp tục dẫn đầu với lãi thuần 3.923 tỷ đồng, tăng 25% so với năm trước. Các ngân hàng lớn như Vietcombank và VietinBank cũng đạt được kết quả tích cực, dù ghi nhận mức giảm lần lượt là 22% và 10%.

Trong nhóm ngân hàng cổ phần tư nhân, MB nổi bật khi tăng trưởng 65%, đạt 1.516 tỷ đồng, vượt qua nhiều đối thủ để vươn lên vị trí thứ tư trong ngành. Techcombank cũng gây chú ý khi từ khoản lỗ 117 tỷ đồng năm ngoái, ngân hàng này đạt lãi 1.017 tỷ đồng năm nay.

Lợi nhuận từ kinh doanh ngoại hối phụ thuộc vào chiến lược

Hoạt động kinh doanh ngoại hối chủ yếu dựa trên chênh lệch giá mua và giá bán giao ngay, kết hợp với việc sử dụng các công cụ phái sinh tiền tệ. Trong giai đoạn tỷ giá biến động mạnh, biên lợi nhuận từ chênh lệch giá thường tăng cao, đặc biệt khi nhu cầu ngoại tệ trên thị trường tăng mạnh.

Bên cạnh đó, nghiệp vụ hoán đổi (swap) USD sang VND để cho vay doanh nghiệp cũng giúp nhiều ngân hàng hưởng lợi kép. Khi tỷ giá tăng, ngân hàng không chỉ lãi từ giao dịch ngoại hối mà còn từ các khoản cho vay bằng VND. Ngược lại, nếu tỷ giá giảm, các ngân hàng vẫn có thể bù đắp tổn thất nhờ lãi suất cho vay.

Những ngân hàng có lượng khách hàng doanh nghiệp xuất nhập khẩu lớn tiếp tục dẫn đầu trong mảng này. Trong bối cảnh rủi ro tỷ giá gia tăng, các doanh nghiệp thường phải sử dụng hợp đồng mua bán ngoại tệ kỳ hạn hoặc quyền chọn để giảm thiểu nguy cơ, từ đó gia tăng nguồn thu phí cho ngân hàng.

Những con số biết nói, nhiều ngân hàng ghi nhận lãi thuần tăng

Theo báo cáo tài chính, 12 ngân hàng ghi nhận lãi thuần từ ngoại hối tăng trưởng, trong đó đáng chú ý là VietABank với mức tăng 290%, đạt 12 tỷ đồng. Các ngân hàng khác như HDBank (116%), MB (65%), và SeABank (57%) cũng đạt được kết quả khả quan.

Ngược lại, 13 ngân hàng báo cáo tăng trưởng âm. TPBank giảm tới 92%, Kienlongbank giảm 83%, và SHB giảm 80%. Đặc biệt, bốn ngân hàng ghi nhận lỗ từ hoạt động này, gồm PVcomBank (lỗ 201 tỷ đồng), Bac A Bank (81 tỷ đồng), Nam A Bank (22 tỷ đồng), và PGBank (3 tỷ đồng).

Yếu tố quyết định sự khác biệt

Sự phân hóa rõ rệt trong kết quả kinh doanh ngoại hối giữa các ngân hàng bắt nguồn từ chiến lược và năng lực quản lý rủi ro. Các ngân hàng quốc doanh với quy mô giao dịch lớn thường có biên lợi nhuận ổn định, nhờ khai thác tốt hoạt động kinh doanh ngoại tệ giao ngay.

Trong khi đó, các ngân hàng tư nhân phải dựa nhiều vào chiến lược linh hoạt và khả năng tận dụng biến động thị trường. Ví dụ, Techcombank từ mức lỗ năm ngoái đã bứt phá nhờ điều chỉnh danh mục đầu tư và tăng cường khai thác các công cụ phái sinh.

Ngoài ra, việc hợp tác với Ngân hàng Nhà nước (NHNN) thông qua các giao dịch mua bán USD cũng mang lại lợi nhuận đáng kể cho nhiều ngân hàng.

Triển vọng cho ngân hàng dịp cuối năm

Với biến động tỷ giá dự kiến còn tiếp diễn trong những tháng cuối năm, các ngân hàng sẽ tiếp tục tìm kiếm cơ hội từ hoạt động kinh doanh ngoại hối. Tuy nhiên, áp lực từ thị trường cũng không nhỏ, đòi hỏi các nhà băng phải nâng cao năng lực quản lý rủi ro để duy trì đà tăng trưởng.

Trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt, những ngân hàng có chiến lược linh hoạt, tận dụng tốt cơ hội từ biến động tỷ giá sẽ tiếp tục dẫn đầu và gặt hái thành công lớn. Ngược lại, những ngân hàng thiếu sự nhạy bén có thể đối mặt với nguy cơ thua lỗ.

Hoạt động kinh doanh ngoại hối vẫn là mảng mang lại lợi nhuận ổn định và tiềm năng, đóng vai trò quan trọng trong bức tranh tài chính toàn ngành ngân hàng.

Phương Thảo

Nguồn tham khảo: vietnamfinance.vn