Tín dụng đầu năm 2025, thách thức lớn, cơ hội tăng trưởng 16%

Tín dụng quý I tăng 3,93%, NHNN đặt mục tiêu 16% để hỗ trợ kinh tế 2025.

Tín dụng quý I, 2025, bứt phá với tăng trưởng 3,93%

Hệ thống ngân hàng Việt Nam khởi đầu năm 2025 với tín hiệu tích cực, khi tăng trưởng tín dụng đạt 3,93% trong quý I, gấp 2,5 lần mức 1,42% cùng kỳ năm 2024. Theo Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Nguyễn Thị Hồng, để hỗ trợ mục tiêu tăng trưởng kinh tế 8%, NHNN đặt chỉ tiêu tín dụng 16% cho cả năm. Ngay từ đầu năm, NHNN đã phân bổ chỉ tiêu tín dụng cho từng tổ chức tín dụng (TCTD – các ngân hàng và định chế tài chính), đồng thời triển khai nhiều chính sách khuyến khích giải ngân vốn từ những ngày đầu.

Các lĩnh vực ưu tiên như nông nghiệp, xuất khẩu, và doanh nghiệp nhỏ và vừa (SME – Small and Medium Enterprises) là động lực chính. Tại khu vực Hà Nội, dư nợ cho vay SME đạt 863.207 tỷ đồng, chiếm 19,2% tổng dư nợ, trong khi nông nghiệp và nông thôn ghi nhận 400.132 tỷ đồng, tương đương 8,9%. Các dự án đầu tư công quy mô lớn, như hạ tầng giao thông, cũng nhận được dòng vốn mạnh mẽ, góp phần thúc đẩy tổng đầu tư toàn xã hội và tăng trưởng kinh tế quý I.

Lãi suất cho vay thấp là yếu tố then chốt. So với cuối năm 2024, lãi suất giảm thêm 0,4%, với mức bình quân 6,7-9%/năm cho các khoản vay mới và cũ. Đặc biệt, lãi suất ngắn hạn cho lĩnh vực ưu tiên chỉ khoảng 3,9%/năm, thấp hơn mức tối đa 4% do NHNN quy định. Chính sách này giúp dòng vốn rẻ thẩm thấu nhanh vào nền kinh tế, kích thích nhu cầu vay vốn từ doanh nghiệp và cá nhân.

Phân tích tăng trưởng tín dụng: Động lực và rủi ro

Tăng trưởng tín dụng 3,93% trong quý I/2025 là bước tiến đáng kể, vượt xa mức 1,42% cùng kỳ 2024 và 2,1% của quý I/2023. TS. Châu Đình Linh, Trường Đại học Ngân hàng TP.HCM, nhận định rằng việc NHNN công bố mục tiêu 16% từ đầu năm đã giúp các ngân hàng chủ động xây dựng kế hoạch cho vay. So với giai đoạn 2020-2022, khi tín dụng chỉ tăng 1-2% trong quý I do ảnh hưởng đại dịch, con số hiện tại cho thấy nền kinh tế đang phục hồi mạnh mẽ.

Lãi suất thấp là động lực chính. Mức 3,9%/năm cho lĩnh vực ưu tiên là một trong những mức thấp nhất trong 5 năm qua, so với 5-6% giai đoạn 2018-2019. Điều này giúp SME và nông nghiệp tiếp cận vốn dễ hơn, với dư nợ SME tăng 12% so với cùng kỳ 2024. Tuy nhiên, chênh lệch giữa huy động và cho vay đặt áp lực lên thanh khoản ngân hàng.

NHNN cho biết, hệ thống ngân hàng cho vay 10 đồng nhưng chỉ huy động được 9 đồng, phần thiếu hụt phải bù bằng vốn tự có và tái cấp vốn từ NHNN. Năm 2022, tình trạng tương tự từng khiến một số ngân hàng nhỏ đối mặt rủi ro thanh khoản, buộc NHNN can thiệp bằng gói hỗ trợ 100.000 tỷ đồng.

Áp lực tỷ giá là thách thức lớn. Ông Suan Teck Kin, Giám đốc Nghiên cứu thị trường UOB, cảnh báo rằng chính sách thuế đối ứng của Mỹ và sức mạnh đồng USD (tăng 3% từ đầu 2025) hạn chế khả năng giảm lãi suất thêm. Lạm phát 4,5% trong quý I/2025 cũng khiến việc nới lỏng tiền tệ trở nên rủi ro. Tuy nhiên, dự trữ ngoại hối cao, cùng nguồn kiều hối (15 tỷ USD năm 2024) và vốn FDI (20 tỷ USD), giúp Việt Nam có “đệm” chống đỡ biến động tỷ giá.

TS. Linh nhấn mạnh rằng thay vì giảm lãi suất, NHNN có thể dùng công cụ thị trường mở (OMO – Open Market Operations) để điều tiết thanh khoản. Ông Phạm Lưu Hưng, Kinh tế trưởng SSI Research, cho rằng đầu tư cơ sở hạ tầng, với thủ tục hành chính rút ngắn, đang kích thích tín dụng. Năm 2024, dư nợ cho hạ tầng tăng 10%, và xu hướng này có thể tiếp tục khi Chính phủ đẩy mạnh các dự án trọng điểm như cao tốc Bắc-Nam.

Bất động sản cũng đóng vai trò quan trọng. Các điều chỉnh pháp lý, như sửa Luật Nhà ở 2024, đã tái khởi động 20% dự án bị đình trệ, kéo theo nhu cầu vay vốn tăng 8% so với cùng kỳ. Tuy nhiên, tín dụng tiêu dùng, chiếm 20% tổng dư nợ, tăng chậm hơn (5% so với 7% năm 2024), do người dân thận trọng chi tiêu trước lạm phát.

Dự báo thị trường tín dụng: Cơ hội trong linh hoạt điều hành

Nhìn về cả năm 2025, tín dụng có thể đạt mục tiêu 16% nếu nhu cầu nội địa và đầu tư công tiếp tục tăng. Tại 60s Hôm Nay, chúng tôi dự báo dư nợ SME và hạ tầng sẽ tăng 12-15%, nhờ lãi suất thấp và chính sách hỗ trợ. Bất động sản có thể hút thêm 10% tín dụng, với giá nhà ở TP.HCM và Hà Nội tăng 3-5% do nguồn cung cải thiện. Ngược lại, tín dụng tiêu dùng có thể chỉ tăng 6%, do lạm phát kìm hãm sức mua.

Thị trường chứng khoán sẽ phản ánh tâm lý tích cực. Cổ phiếu ngân hàng như VCB, BID có thể tăng 7-10% trong quý II/2025, nhờ lợi nhuận từ tín dụng SME và hạ tầng. Tuy nhiên, các ngân hàng nhỏ, phụ thuộc vào tín dụng bất động sản (CTG, TCB), có thể biến động 5% nếu nợ xấu tăng vượt 3%. Nhà đầu tư nên ưu tiên cổ phiếu blue-chip (VCB, MWG), mua khi giá điều chỉnh 8-10% từ đỉnh tháng 3/2025.

Doanh nghiệp cần tận dụng vốn vay ưu đãi, tập trung vào công nghệ cao và xuất khẩu, với mục tiêu lợi nhuận 15%. Ngân hàng nên tăng huy động dài hạn, dự trữ thanh khoản 10-12% để tránh rủi ro. Rủi ro lớn nhất là nếu USD tăng thêm 5%, buộc NHNN nâng lãi suất điều hành lên 5%, làm tín dụng giảm 2-3%. Ngược lại, nếu lạm phát ổn định dưới 4%, tín dụng có thể vượt 16%, hỗ trợ GDP đạt 8,2%.

Phương Thảo

Nguồn tham khảo: Thời báo Ngân hàng