Dòng tiền vào chứng khoán chững lại quý thứ 2 liên tiếp giảm.

Số dư tiền gửi nhà đầu tư tại công ty chứng khoán cuối quý III/2024 đạt 91.000 tỷ, giảm 4.000 tỷ so với quý trước. Đây là quý thứ hai liên tiếp tiền gửi giảm.

Số dư tiền gửi nhà đầu tư tại CTCK giảm 

Theo báo cáo tài chính quý III/2024 từ các công ty chứng khoán (CTCK), số dư tiền gửi của nhà đầu tư tại CTCK vào cuối quý III đạt khoảng 91.000 tỷ đồng, giảm 4.000 tỷ đồng so với quý trước. Trước đó, vào cuối quý II, con số này đạt 95.000 tỷ đồng, giảm 9.000 tỷ đồng so với mức kỷ lục 104.000 tỷ đồng vào cuối quý I/2024. Như vậy, số dư tiền gửi của khách hàng đã có hai quý liên tiếp sụt giảm.

Lượng tiền này chủ yếu là tiền gửi của nhà đầu tư chứng khoán theo phương thức CTCK quản lý, chưa được giải ngân tại thời điểm ngày 30/9/2024. Đáng chú ý, trong bối cảnh dòng tiền gửi sụt giảm, dư nợ cho vay tại các CTCK lại tăng lên mức kỷ lục mới.

Biến động dòng tiền tại các công ty chứng khoán

CTCK VPS tiếp tục dẫn đầu về số dư tiền gửi khách hàng với gần 22.900 tỷ đồng, tăng hơn 1.400 tỷ đồng so với quý trước và tăng gần 6.300 tỷ đồng so với đầu năm. Việc tiền gửi tăng trở lại diễn ra trong bối cảnh thị phần môi giới của VPS trên HoSE giảm xuống 17,63% trong quý III, so với 18,16% ở quý II và 20,29% trong quý I.

Một số CTCK khác cũng ghi nhận mức tăng tiền gửi khách hàng đáng kể, trong đó VNDIRECT đạt 7.400 tỷ đồng (tăng 1.400 tỷ đồng), Mirae Asset đạt 4.700 tỷ đồng (tăng 621 tỷ đồng). Ngược lại, TCBS ghi nhận mức giảm mạnh nhất với hơn 3.000 tỷ đồng, số dư tiền gửi khách hàng chỉ còn 8.000 tỷ đồng, dù thị phần trên HoSE chỉ giảm nhẹ xuống 7,09%.

Tương tự, SSI cũng ghi nhận số dư tiền gửi khách hàng giảm gần 1.100 tỷ đồng xuống 6.343 tỷ đồng. MBS cũng giảm 942 tỷ đồng, còn 4.328 tỷ đồng. Trong khi số dư tiền gửi nhà đầu tư giảm, dư nợ cho vay tại các CTCK lại tăng mạnh, đạt 225.000 tỷ đồng vào cuối quý III/2024, tăng 18.000 tỷ đồng so với mức đỉnh của quý I. Trong đó, dư nợ margin ước tính lên tới 232.000 tỷ đồng, mức cao nhất trong lịch sử chứng khoán Việt Nam. Đáng chú ý, con số này chưa bao gồm cho vay 3 bên, nếu tính thêm nguồn này, dư nợ thực tế có thể còn lớn hơn.

Theo Fiin Trade, tỷ lệ đòn bẩy (tỷ lệ Margin/Tổng vốn hóa điều chỉnh theo free-float) và tỷ lệ margin/giá trị giao dịch bình quân tiếp tục duy trì ở mức cao trong quý III. Điều này cho thấy dù dư nợ margin tăng thêm, nhưng không thúc đẩy mạnh mẽ vòng quay giao dịch trên thị trường, do có sự gia tăng của các khoản vay theo thỏa thuận.

Bất chấp sự sụt giảm trong số dư tiền gửi, số lượng tài khoản chứng khoán mở mới vẫn tiếp tục tăng. Trong 9 tháng đầu năm 2024, nhà đầu tư trong nước đã mở thêm 1,57 triệu tài khoản. Tính đến cuối tháng 9, tổng số tài khoản chứng khoán cá nhân đạt hơn 8,8 triệu, tương đương gần 9% dân số. Con số này giúp thị trường chứng khoán Việt Nam tiến gần hơn đến mục tiêu 9 triệu tài khoản vào năm 2025 và 11 triệu tài khoản vào năm 2030.

Tuy nhiên, mặc dù số tài khoản tăng, thanh khoản thị trường lại sụt giảm đáng kể. Trong quý III, giá trị giao dịch bình quân trên HoSE giảm xuống dưới 14.000 tỷ đồng/phiên. Điều này đặt ra khả năng một lượng tiền lớn đã bị rút ra khỏi thị trường chứng khoán.

Thị trường chứng khoán hiện phải đối mặt với sự cạnh tranh ngày càng lớn từ các kênh đầu tư khác như vàng, bất động sản và tiền gửi ngân hàng. Theo Ngân hàng Nhà nước, lượng tiền gửi của dân cư vào ngân hàng Việt Nam đạt mức cao kỷ lục gần 6,84 triệu tỷ đồng vào tháng 7/2024, tăng hơn 305.000 tỷ đồng so với cuối năm 2023, tương ứng mức tăng trưởng 4,68%.

Bên cạnh đó, giá vàng liên tục lập đỉnh trong thời gian qua, khiến không loại trừ khả năng dòng tiền đã chuyển dịch sang kênh này. Mặc dù vậy, định giá của thị trường chứng khoán hiện tại vẫn được đánh giá ở mức hấp dẫn.

Theo dự báo từ SSI, chứng khoán Việt Nam đang có điều kiện thuận lợi để tiếp tục đà tăng trưởng trong quý IV/2024 và năm 2025. Các yếu tố vĩ mô tiếp tục phục hồi rõ nét, cùng với kỳ vọng Việt Nam được nâng hạng lên thị trường mới nổi (EM) bởi FTSE Russell có thể thúc đẩy dòng vốn mạnh mẽ hơn từ cả nhà đầu tư trong nước lẫn quốc tế.

Bên cạnh đó, tăng trưởng lợi nhuận doanh nghiệp được dự báo sẽ mạnh hơn vào cuối năm 2024 và trong năm 2025. Đây có thể là động lực quan trọng giúp thị trường chứng khoán duy trì xu hướng tăng trưởng bền vững trong thời gian tới.

Minh Thư

Nguồn tham khảo: Nhịp sống kinh doanh