Ngân hàng Việt tăng vốn điều lệ, bệ phóng cho tín dụng

Các ngân hàng ACB, VIB, NCB được chấp thuận tăng vốn điều lệ thêm 18.500 tỷ đồng, củng cố tín dụng, công nghệ.

Nhiều ngân hàng Việt được phê duyệt tăng vốn điều lệ

Ngân hàng Nhà nước (NHNN) vừa chấp thuận cho các ngân hàng như ACB, VIB, và NCB tăng vốn điều lệ (vốn do cổ đông góp) với tổng cộng hơn 18.500 tỷ đồng, thông qua phát hành cổ phiếu trả cổ tức, cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu, và ESOP (cổ phiếu thưởng cho nhân viên). Đây là bước đi chiến lược để các ngân hàng củng cố năng lực tài chính, đáp ứng nhu cầu tín dụng và đầu tư công nghệ trong năm 2025.

Ngân hàng ACB được phép tăng vốn thêm 6.700 tỷ đồng, phát hành 670 triệu cổ phiếu mới để trả cổ tức tỷ lệ 15% (100 cổ phiếu nhận thêm 15 cổ phiếu). Sau phát hành, vốn điều lệ ACB sẽ tăng từ 44.667 tỷ đồng lên 51.367 tỷ đồng vào quý III/2025. ACB cho biết, nguồn vốn mới sẽ hỗ trợ cấp tín dụng, mua trái phiếu chính phủ, và đầu tư cơ sở vật chất, dự án chiến lược.

VIB cũng được phê duyệt tăng vốn thêm 4.300 tỷ đồng, gồm phát hành 417,1 triệu cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu (tỷ lệ 14%) và 7,8 triệu cổ phiếu ESOP (0,26%). Vốn điều lệ VIB sẽ tăng từ 29.791 tỷ đồng lên 34.040 tỷ đồng. Cổ phiếu ESOP bị hạn chế chuyển nhượng một năm, trong khi cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu không bị giới hạn. Nguồn vốn bổ sung nhằm mở rộng tín dụng và nâng cấp công nghệ ngân hàng số.

NCB được chấp thuận tăng vốn mạnh nhất, thêm 7.500 tỷ đồng qua phát hành 750 triệu cổ phiếu riêng lẻ, giá tối thiểu 10.000 đồng/cổ phiếu. Vốn điều lệ NCB sẽ tăng từ 11.780 tỷ đồng lên 19.280 tỷ đồng. Toàn bộ số tiền huy động được dùng để cấp tín dụng cho doanh nghiệp và cá nhân, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế theo mục tiêu Chính phủ. Trước đó, ngày 26/11/2024, NCB đã tăng vốn lên 11.780 tỷ đồng qua phát hành 617,8 triệu cổ phiếu riêng lẻ.

Hiện tại, VPBank dẫn đầu hệ thống với vốn điều lệ 79.339 tỷ đồng, theo sau là Techcombank (70.450 tỷ đồng), BIDV (57.004 tỷ đồng), Vietcombank (55.891 tỷ đồng), và VietinBank (53.700 tỷ đồng). Sau khi hoàn tất tăng vốn, ACB sẽ vượt VietinBank, trở thành ngân hàng có vốn điều lệ cao nhất.

Phân tích tác động của việc tăng vốn điều lệ

Việc tăng vốn điều lệ của ACB, VIB, và NCB phản ánh xu hướng tất yếu trong ngành ngân hàng Việt Nam, khi tỷ lệ an toàn vốn (CAR – hệ số đo lường mức độ an toàn tài chính) cần đáp ứng chuẩn Basel III và dự thảo Thông tư NHNN mới. Dự thảo yêu cầu CAR tối thiểu 10,5% vào năm 2033 (tăng từ 8%), với vốn cấp 1 (vốn tự có) đạt 6% và vốn lõi cấp 1 (vốn cổ phần) 4,5%. Các ngân hàng không đạt CAR 8% sẽ bị cấm chia cổ tức tiền mặt, buộc phải ưu tiên trả cổ tức bằng cổ phiếu để tích lũy vốn.

Năm 2024, vốn điều lệ toàn ngành ngân hàng đạt 1,03 triệu tỷ đồng, tăng 10% so với 2023. Tuy nhiên, với tỷ lệ tín dụng/GDP 135%, nhu cầu vốn trung và dài hạn vẫn lớn để đáp ứng mục tiêu tăng trưởng GDP 8% năm 2025. ACB, với CAR 8,5% (3/2025), cần tăng vốn để mở rộng tín dụng, dự kiến tăng 15% trong 2025. VIB, với CAR 9,2%, hướng đến tín dụng bán lẻ và ngân hàng số, trong khi NCB (CAR 8,1%) tập trung vào doanh nghiệp vừa và nhỏ, với dư nợ tăng 20% sau phát hành.

Tăng vốn cũng giúp ngân hàng đối phó rủi ro nợ xấu, dự báo tăng trong 2025 do lạm phát và biến động địa chính trị. TS. Nguyễn Trí Hiếu nhấn mạnh, vốn điều lệ là “bộ đệm” để ngân hàng duy trì thanh khoản và đầu tư công nghệ, như hệ thống KRX (nâng cấp giao dịch chứng khoán). Tuy nhiên, phát hành cổ phiếu riêng lẻ, như trường hợp NCB, có thể làm pha loãng cổ phần, giảm giá trị cổ phiếu ngắn hạn.

So với năm 2020, khi vốn điều lệ ngành ngân hàng chỉ tăng 5% do ảnh hưởng Covid-19, tốc độ tăng 2024-2025 cho thấy sự phục hồi mạnh mẽ. Techcombank, với vốn tăng 100% năm 2023, là ví dụ điển hình về việc tận dụng cổ tức cổ phiếu để củng cố tài chính. Tuy nhiên, các ngân hàng nhỏ như NCB cần cải thiện quản trị rủi ro để đảm bảo hiệu quả sử dụng vốn mới.

Dự báo thị trường ngân hàng và khuyến nghị

Tại 60s Hôm Nay, chúng tôi dự báo vốn điều lệ ngành ngân hàng sẽ tăng 12-15% trong 2025, đạt 1,2 triệu tỷ đồng, nhờ các đợt phát hành cổ phiếu từ ACB, VIB, NCB, và các ngân hàng khác như MSB (tăng 6.000 tỷ đồng). Thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam, với VN-Index quanh 1.350 điểm, có thể tăng 8-10%, nhờ cổ phiếu ngân hàng như ACB (mã: ACB), VIB (mã: VIB), và Techcombank (mã: TCB), với lợi nhuận dự kiến tăng 12-15% do tín dụng mở rộng.

Bất động sản, đặc biệt phân khúc căn hộ TP.HCM (50-70 triệu đồng/m²), sẽ hưởng lợi từ tín dụng tiêu dùng tăng, với giá tăng 5-7% vào 2026. Tuy nhiên, nhà đầu tư cần thận trọng với cổ phiếu ngân hàng nhỏ như NCB (mã: NVB), do rủi ro pha loãng cổ phần. Cổ phiếu ACB và VIB, với chiến lược chuyển đổi số và tín dụng xanh, là lựa chọn an toàn, lợi suất kỳ vọng 7-9%/năm.

Nhà đầu tư cá nhân nên phân bổ 20-30% danh mục vào cổ phiếu ngân hàng lớn, ưu tiên quỹ ETF ngân hàng (như VFMVN30) để giảm rủi ro. Doanh nghiệp cần tận dụng gói tín dụng ưu đãi từ NCB, với lãi suất 6-7%/năm, để đầu tư sản xuất. NHNN nên đẩy nhanh phê duyệt tăng vốn cho các ngân hàng khác, như MSB, trước quý IV/2025, để đảm bảo thanh khoản hệ thống. Ngân hàng cần tăng cường đào tạo nhân sự về quản trị rủi ro, đáp ứng tiêu chuẩn Basel III.

Phương Thảo

Nguồn tham khảo: Tinnhanhchungkhoan.vn