HOSE tiến hành kiểm thử hệ thống KRX trước ngày vận hành chính thức

Bộ Tài chính giao HoSE triển khai hệ thống KRX trong năm 2025. Sàn vừa yêu cầu các công ty chứng khoán chuẩn bị dữ liệu kiểm thử dự án.

Thị trường chứng khoán Việt Nam đang chứng kiến những tín hiệu tích cực về tiến trình triển khai hệ thống công nghệ giao dịch KRX, một trong những dự án quan trọng bậc nhất đối với sự phát triển của ngành chứng khoán trong hơn một thập kỷ qua.

Hệ thống KRX tiến gần đến giai đoạn vận hành

Mới đây, Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM (HoSE) đã gửi công văn đến các công ty chứng khoán, yêu cầu chuẩn bị dữ liệu kiểm thử cho hệ thống KRX, củng cố thêm kỳ vọng rằng hệ thống này sắp bước vào giai đoạn vận hành chính thức.

“Liên quan đến việc kiểm thử đối với dự án công nghệ thông tin KRX, Sở Giao dịch Chứng khoán TP. Hồ Chí Minh đề nghị các công ty chứng khoán có phương án về dữ liệu để sử dụng dữ liệu cuối ngày 28/2/2025 cho các đợt kiểm thử sắp tới”, văn bản nêu.

Thông tin trên càng trở nên đáng chú ý khi trùng khớp với dự đoán của ông Petri Deryng, Giám đốc quỹ đầu tư Pyn Elite Fund, rằng KRX có thể được triển khai ngay trong kỳ nghỉ lễ 30/4 – 1/5 tới. Đây cũng là nội dung quan trọng được ông đề cập trong bức thư gửi các nhà đầu tư vào ngày 25/2.

Việt Nam đang nỗ lực nâng cấp hạ tầng công nghệ chứng khoán, một điều kiện cần thiết để nâng hạng thị trường từ cận biên lên mới nổi. Mặc dù chưa có thông báo chính thức về thời điểm vận hành hệ thống KRX, thị trường vẫn lạc quan rằng hệ thống này sẽ được triển khai vào năm 2025, đánh dấu bước tiến mới cho ngành chứng khoán.

KRX và vai trò đối với thị trường chứng khoán

Hệ thống giao dịch chứng khoán KRX, do Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM (HoSE) đầu tư và triển khai từ năm 2012, nhằm nâng cấp hạ tầng giao dịch của thị trường. KRX hứa hẹn những cải tiến vượt bậc như giao dịch trong ngày (T+0), bán khống có đảm bảo, rút ngắn thời gian thanh toán, và triển khai hợp đồng quyền chọn, cùng với hệ thống thanh toán bù trừ trung tâm (CCP).

Tuy nhiên, để nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam lên “thị trường mới nổi” theo tiêu chuẩn của FTSE và MSCI, KRX vẫn đang gặp trở ngại. HoSE đã ít nhất 8 lần trì hoãn kế hoạch triển khai hệ thống, từ năm 2015 đến 2024, với lý do Ủy ban Chứng khoán Nhà nước chưa đủ cơ sở chấp thuận do thiếu quy trình cần thiết và sự chưa sẵn sàng của các công ty chứng khoán.

Mặc cho những lần trì hoãn trước đó, hệ thống giao dịch KRX dự kiến sẽ chính thức đi vào hoạt động trong năm 2025, trở thành nhiệm vụ ưu tiên hàng đầu của ngành chứng khoán. Tại buổi Lễ khai trương giao dịch đầu xuân 2025, bà Nguyễn Thị Việt Hà, Quyền Chủ tịch HĐQT HoSE, khẳng định KRX đã đáp ứng đủ các quy định pháp luật và đang ở giai đoạn hoàn tất kiểm thử.

Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc vận hành hệ thống này, cho rằng nó sẽ nâng cao hạ tầng giao dịch và là điều kiện cần thiết để nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam.

Việc vận hành hệ thống KRX là điều kiện cần cho nâng hạng thị trường. Ảnh minh họa
Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng từng khẳng định triển khai KRX là nhiệm vụ trọng tâm trong năm 2025, đặc biệt khi Luật Chứng khoán sửa đổi đã tạo hành lang pháp lý thuận lợi cho hệ thống thanh toán bù trừ trung tâm (CCP). Hệ thống KRX không chỉ kết nối với các nền tảng thanh toán quốc tế mà còn khắc phục các vấn đề kỹ thuật của hệ thống cũ, góp phần nâng cao vị thế của thị trường chứng khoán Việt Nam.

Triển vọng nâng hạng và thách thức có thể gặp phải

Trong cuộc gặp gỡ với các nhà đầu tư vào tuần trước, ông Petri Deryng đã có buổi thảo luận với đại diện công ty chỉ số FTSE, người đứng đầu hoạt động quỹ ETF của BlackRock, đại diện UBCKNN và các tổ chức liên quan đến thị trường chứng khoán Việt Nam. Dù không có tuyên bố chính thức về việc ra mắt hệ thống KRX hay thời điểm nâng hạng thị trường, nhưng theo ông Petri Deryng, mọi thứ đang tiến triển nhanh chóng.

Cùng với đó, ông Nguyễn Đức Hoàn – Tổng Giám đốc Chứng khoán ACB (ACBS) – cũng nhận định rằng 99,99% khả năng thị trường chứng khoán Việt Nam sẽ được nâng hạng trong năm nay, trong đó KRX đóng vai trò là tiền đề quan trọng. Dù có nhiều kỳ vọng tích cực, việc triển khai KRX vẫn đối mặt với một số thách thức.

Một trong những vấn đề lớn nhất là khả năng thích ứng của các công ty chứng khoán. Dù hệ thống KRX đã được thử nghiệm nhiều lần, nhưng thực tế vẫn có những lo ngại về việc các công ty chứng khoán chưa sẵn sàng vận hành đầy đủ trên nền tảng mới. Trước đó, vào tháng 3 – 4/2024, HoSE đã tiến hành diễn tập chuyển đổi hệ thống để các công ty chứng khoán có thể nhập lệnh giao dịch như một ngày giao dịch bình thường.

Tuy nhiên vào cuối tháng 4, UBCKNN đã bất ngờ gửi văn bản hỏa tốc thông báo chưa đủ cơ sở để chấp thuận đề xuất đưa hệ thống KRX vào hoạt động vào ngày 2/5/2024. Nguyên nhân chính được đưa ra là do các công ty chứng khoán chưa có sự chuẩn bị hoàn chỉnh và vẫn còn một số vấn đề về quy trình vận hành.

Minh Thư