FTSE “gật đầu”, chứng khoán Việt Nam sẵn sàng cho “cuộc chơi lớn”?

Thông tư 68/2024/TT-BTC mở ra cơ hội lớn cho chứng khoán Việt Nam được FTSE Russell xem xét nâng hạng.

Thị trường chứng khoán Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để “ghi danh” vào bản đồ các thị trường mới nổi trên thế giới. Thông tư 68/2024/TT-BTC do Bộ Tài chính ban hành, chính thức có hiệu lực từ ngày 2/11/2024, được kỳ vọng sẽ là “cú hích” quan trọng, giúp Việt Nam đáp ứng các tiêu chí khắt khe của tổ chức FTSE Russell và hiện thực hóa mục tiêu nâng hạng thị trường.

Thông tư mới cho phép các nhà đầu tư tổ chức nước ngoài được giao dịch mua cổ phiếu mà không cần phải có đủ tiền trong tài khoản khi đặt lệnh. Điều này có nghĩa là nhà đầu tư có thể mua chứng khoán ngay trong ngày giao dịch (T+0) và thực hiện thanh toán vào các ngày sau đó (T+1 hoặc T+2). Đây là một bước tiến quan trọng, giúp giảm thiểu chi phí tài chính, tăng tính linh hoạt cho nhà đầu tư và đặc biệt, đáp ứng một trong những tiêu chí quan trọng để được FTSE Russell xem xét nâng hạng lên trạng thái “Thị trường Mới nổi” (Emerging Market).

Gỡ bỏ “rào cản” tiền ký quỹ: Bước tiến quan trọng để FTSE Russell nâng hạng

Theo đánh giá của Công ty Chứng khoán Mirae Asset, việc cho phép giao dịch mua cổ phiếu mà không yêu cầu có đủ tiền khi đặt lệnh không chỉ mang lại lợi ích thiết thực cho nhà đầu tư mà còn là một yếu tố then chốt để chứng khoán Việt Nam được “gọi tên” trong danh sách các thị trường mới nổi của FTSE Russell.

Việc yêu cầu ký quỹ trước giao dịch từ lâu đã được xem là một trong những “rào cản” lớn nhất, khiến thị trường chứng khoán Việt Nam chưa thể đáp ứng các tiêu chí nâng hạng của FTSE Russell. Thông tư 68/2024/TT-BTC ra đời đã tháo gỡ nút thắt này, tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các nhà đầu tư nước ngoài tham gia vào thị trường chứng khoán Việt Nam.

Trước đó, vào tháng 3/2024, FTSE Russell đã công bố báo cáo đánh giá, trong đó Việt Nam vẫn nằm trong danh sách theo dõi để nâng hạng lên “Secondary Emerging” (Thị trường Mới nổi thứ cấp) kể từ tháng 9/2018. Tuy nhiên, do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19 và một số tiêu chí chưa đáp ứng được, mục tiêu nâng hạng vẫn chưa thể hoàn thành. FTSE Russell dự kiến sẽ tiếp tục đánh giá lại thị trường chứng khoán Việt Nam vào đầu tháng 10/2024, và hai kỳ đánh giá tiếp theo vào tháng 3 và tháng 9 năm 2025.

Cơ hội hút vốn ngoại “khủng”: Kỳ vọng sau đánh giá của FTSE Russell

Việc được nâng hạng lên “Thị trường Mới nổi” không chỉ là một “danh hiệu” mà còn mang lại những lợi ích thiết thực cho thị trường chứng khoán Việt Nam, đặc biệt là khả năng thu hút dòng vốn đầu tư từ nước ngoài.

Theo Mirae Asset, quy mô vốn hóa của VN-Index (chỉ số chứng khoán đại diện cho Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM) đạt hơn 213 tỷ USD (tính đến ngày 17/9/2024), tương đương với quy mô của một số quốc gia đã được phân bổ tỷ trọng trong danh mục FTSE Emerging Markets Index. Chẳng hạn, quy mô vốn hóa thị trường của Chile đạt 170 tỷ USD (tháng 6/2024). Mirae Asset ước tính rằng, nếu được thêm vào danh mục này, tỷ trọng của Việt Nam có thể đạt khoảng 0,6%.

Với tỷ trọng này, Việt Nam có thể được giải ngân khoảng 474 triệu USD từ quỹ Vanguard FTSE Emerging Markets ETF, một trong những quỹ ETF (quỹ hoán đổi danh mục) lớn nhất thế giới, với quy mô gần 79 tỷ USD. Ngoài ra, các quỹ ETF khác sử dụng FTSE Emerging Markets Index làm tham chiếu cũng có thể rót thêm vốn vào chứng khoán Việt Nam, nâng tổng số vốn đầu tư ước tính lên khoảng 516 triệu USD (tương đương gần 12.500 tỷ đồng).

Kinh nghiệm từ các thị trường đã nâng hạng FTSE Russell: “Bệ phóng” cho sự tăng trưởng mạnh mẽ

Mirae Asset cũng đưa ra nhận định rằng, thị trường chứng khoán thường có xu hướng tăng trưởng mạnh mẽ trong khoảng 1-2 năm trước thời điểm được nâng hạng chính thức.

Dẫn chứng cụ thể, thị trường chứng khoán Qatar đã tăng hơn 45% trong giai đoạn từ tháng 9/2013 đến tháng 9/2014, Saudi Arabia tăng hơn 23% từ tháng 3/2017 đến tháng 3/2018 và Romania tăng hơn 18% từ tháng 9/2018 đến tháng 9/2019. Điều này cho thấy, việc được nâng hạng lên “Thị trường Mới nổi” không chỉ là một “cột mốc” quan trọng mà còn là một “bệ phóng” cho sự tăng trưởng mạnh mẽ của thị trường chứng khoán trong tương lai.

Thông tư 68/2024/TT-BTC được xem là một bước đi đúng hướng, thể hiện quyết tâm của các nhà hoạch định chính sách trong việc cải thiện môi trường đầu tư và nâng cao vị thế của thị trường chứng khoán Việt Nam trên bản đồ tài chính thế giới. Tuy nhiên, để hiện thực hóa mục tiêu nâng hạng, Việt Nam cần tiếp tục nỗ lực tháo gỡ các vướng mắc còn tồn tại, cải thiện quy trình mở tài khoản và nâng cao chất lượng quản trị thị trường.

Minh Duy

Nguồn: Nhịp cầu Đầu tư