ESG Tại Việt Nam: Thách Thức Cho Các Ngân Hàng
Các ngân hàng Việt Nam đang nỗ lực áp dụng các tiêu chuẩn ESG, nhưng vẫn đối mặt với nhiều thách thức, từ khung pháp lý chưa hoàn thiện đến nhận thức về ESG còn hạn chế.
Xu hướng toàn cầu về phát triển bền vững đang đặt ra yêu cầu cấp thiết cho các doanh nghiệp, đặc biệt là các ngân hàng, trong việc áp dụng các tiêu chuẩn Môi trường, Xã hội và Quản trị (ESG). Tại Việt Nam, mặc dù ngành ngân hàng đã có những nỗ lực đáng kể trong việc triển khai ESG, nhưng vẫn còn nhiều thách thức cần vượt qua.
Những nỗ lực ban đầu trong việc áp dụng ESG
Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) đã thể hiện quyết tâm thúc đẩy ESG trong ngành ngân hàng từ sớm. Chỉ thị số 03/CT-NHNN năm 2015 về tăng trưởng tín dụng xanh và quản lý rủi ro môi trường, xã hội là một minh chứng rõ nét. Tiếp đó, Thông tư 17/2022/TT-NHNN hướng dẫn quản lý rủi ro môi trường trong hoạt động cấp tín dụng, cùng với Quyết định 1663/QĐ-NHNN sửa đổi Đề án phát triển ngân hàng xanh, đã tạo thêm khung pháp lý và định hướng cho các ngân hàng. Kết quả cho thấy 100% ngân hàng thương mại đã xây dựng quy định nội bộ về quản lý rủi ro môi trường.
Một số ngân hàng tiên phong như Ngân hàng Thương mại Cổ phần Á Châu (ACB) đã công bố “Khung Tài chính bền vững”, cam kết mạnh mẽ với ESG và triển khai các gói tín dụng xanh. Việc ACB giải ngân 86% gói tín dụng xanh/xã hội 2.000 tỷ đồng đến cuối tháng 8/2024 cho thấy sự nỗ lực đáng ghi nhận của ngân hàng này trong việc hỗ trợ doanh nghiệp phát triển bền vững.
Thách thức trong việc triển khai ESG và các giải pháp
Mặc dù đã có những bước tiến đáng kể, việc triển khai ESG trong ngành ngân hàng Việt Nam vẫn còn nhiều khó khăn. Khung pháp lý chưa hoàn thiện, thiếu đồng bộ và chưa có các tiêu chí cụ thể, khiến các ngân hàng gặp khó khăn trong việc áp dụng. Nhận thức về ESG còn hạn chế, cả từ phía ngân hàng lẫn doanh nghiệp, cũng là một rào cản lớn. Việc đào tạo, nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ về ESG đòi hỏi chi phí và nguồn lực đáng kể.
Bà Nguyễn Thị Thu Hà, Giám đốc Trường Đào tạo cán bộ Agribank, cho rằng việc thiếu bộ tiêu chí môi trường và tiêu chí xác định dự án tín dụng xanh từ Bộ Tài nguyên và Môi trường là một khó khăn lớn.
Bên cạnh đó, chính sách ưu đãi về thuế, phí cho các hoạt động liên quan đến ESG cũng chưa được hoàn thiện. Ông Phạm Minh Tú, Phó Viện trưởng Viện Chiến lược Ngân hàng (NHNN), đề xuất hoàn thiện khuôn khổ pháp lý về quản lý rủi ro môi trường, xã hội và rủi ro khí hậu, sớm ban hành Danh mục phân loại xanh và các công cụ hỗ trợ doanh nghiệp triển khai ESG.
Việc nghiên cứu và triển khai các chính sách tái cấp vốn, tái chiết khấu, hỗ trợ các ngân hàng có tỷ trọng tín dụng xanh cao tiếp cận nguồn lực quốc tế cũng được đề xuất nhằm khuyến khích áp dụng ESG.
Tương lai của ESG trong ngành ngân hàng Việt Nam
Áp dụng ESG không chỉ là xu hướng tất yếu mà còn là cơ hội để các ngân hàng nâng cao hiệu quả hoạt động, tăng doanh thu và cạnh tranh bền vững. Tuy nhiên, để thành công, cần có sự đồng bộ giữa nỗ lực của ngân hàng và sự hỗ trợ từ chính phủ, trong việc hoàn thiện khung pháp lý, xây dựng các tiêu chuẩn rõ ràng, và đưa ra các chính sách khuyến khích phù hợp.
Sự hợp tác giữa các bên liên quan sẽ tạo động lực mạnh mẽ để ESG thực sự trở thành một phần không thể thiếu trong hoạt động của ngành ngân hàng Việt Nam. Việc đẩy mạnh đào tạo và nâng cao nhận thức về ESG cho cả ngân hàng và doanh nghiệp cũng sẽ góp phần quan trọng trong việc thúc đẩy phát triển bền vững của nền kinh tế.
Phương Thảo
Nguồn tham khảo: Thời báo Ngân hàng