Một cổ phiếu đang đối mặt với áp lực lọc dầu năm 2025

Ngày 31/3/2025, MBS Research dự báo biên lọc dầu BSR giảm, lợi nhuận 2025 tăng 91% lên 1.204 tỷ VND, khuyến nghị trung lập, giá mục tiêu 20.700 VND/cổ phiếu.

Kết quả kinh doanh BSR quý 4/2024 lợi nhuận nhiều biến động

Cuối tháng 3/2025, MBS Research công bố báo cáo phân tích cổ phiếu CTCP Lọc Hóa Dầu Bình Sơn (HOSE: BSR), hé lộ bức tranh kinh doanh khó khăn trong quý 4/2024. Sản lượng tiêu thụ của BSR đạt 1.800 nghìn tấn, giảm 8,2% so với cùng kỳ năm trước và 6,1% so với quý 3/2024. Doanh thu quý này ghi nhận 35.968 tỷ VND, giảm 14,2% so với cùng kỳ, trong khi lợi nhuận gộp chỉ còn 152 tỷ VND.

Lợi nhuận ròng quý 4/2024 âm 90 tỷ VND, giảm 104% so với cùng kỳ, dù cải thiện 92,6% so với quý trước nhờ chi phí tài chính giảm 20,1% (lỗ chênh lệch tỷ giá giảm 37%). Cả năm 2024, doanh thu của BSR đạt 123.027 tỷ VND, giảm 16,5% so với 2023, còn lợi nhuận ròng chỉ 631 tỷ VND, giảm 93,1%.

Giá dầu Brent trung bình năm 2024 ở mức 82,2 USD/thùng (giảm 2,1%), kết hợp với crack spread thấp, là nguyên nhân chính khiến cổ phiếu BSR gặp khó khăn. Sản lượng tiêu thụ cả năm đạt 6.460 nghìn tấn, giảm 12% so với 2023, phản ánh nhu cầu xăng dầu yếu và cạnh tranh gia tăng trên thị trường toàn cầu.

BSR cũng chịu ảnh hưởng từ các yếu tố bên ngoài như chính sách thuế quan của Mỹ từ ngày 3/3/2025 (25% với Mexico, Canada; 20% với Trung Quốc), làm suy giảm nhu cầu tiêu thụ dầu thô. Dù vậy, doanh thu tài chính năm 2024 đạt 2.230 tỷ VND, giảm 15,9%, vẫn là điểm sáng giúp công ty trụ vững trước áp lực từ hoạt động kinh doanh chính.

Phân tích dữ liệu biên lợi nhuận lọc dầu thu hẹp

Biên lợi nhuận lọc dầu của BSR trong năm 2024 và dự báo 2025 cho thấy áp lực lớn từ cung vượt cầu trên thị trường dầu mỏ. Crack spread châu Á quý 4/2024 giảm mạnh: xăng còn 10 USD/thùng (giảm 1,7%), diesel 13,3 USD/thùng (giảm 48,7%), nhiên liệu bay 14 USD/thùng (giảm 41,1%). Điều này kéo biên lợi nhuận gộp cả năm 2024 xuống mức thấp kỷ lục, chỉ đạt 491 tỷ VND, giảm 95% so với 2023.

Nhìn xa hơn, MBS Research dự báo giá dầu Brent năm 2025 giảm còn 75 USD/thùng (giảm 7% so với 2024) và năm 2026 xuống 68 USD/thùng (giảm 9%). Crack spread châu Á tiếp tục thu hẹp trong năm 2025: diesel xuống 14,4 USD/thùng (giảm 17%), xăng 9,2 USD/thùng (giảm 31%), nhiên liệu bay 13,9 USD/thùng (giảm 12,8%). Sang 2026, diesel và nhiên liệu bay giảm lần lượt còn 13,2 và 12,9 USD/thùng, trong khi xăng có thể phục hồi lên 11,4 USD/thùng (tăng 23,3%).

Nguyên nhân chính là nguồn cung dầu thô tăng từ OPEC+ (thêm 138.000 thùng/ngày từ tháng 4/2025) và công suất lọc dầu châu Á mở rộng, đặc biệt từ Ấn Độ và Whitehead (dự kiến đóng góp 25% công suất mới đến 2030). Trong khi đó, nhu cầu xăng dầu toàn cầu yếu đi do Trung Quốc phục hồi chậm (tăng 1,7% năm 2025) và xu hướng chuyển sang xe điện. Dù Ấn Độ có tiềm năng với nhu cầu tăng 3,2%, chiếm 5% toàn cầu so với 16% của Trung Quốc, mức tăng này chưa đủ bù đắp sự suy giảm chung.

So với lịch sử, crack spread của BSR bắt đầu giảm từ tháng 7/2022, và năm 2024 đánh dấu mức thấp nhất trong vài năm. Lợi nhuận ròng dự kiến tăng lên 1.204 tỷ VND năm 2025 (tăng 91%) và 2.936 tỷ VND năm 2026 (tăng 144%) từ mức đáy 631 tỷ VND năm 2024, nhưng vẫn không đạt kỳ vọng so với quy mô vốn hóa 2.363,7 triệu USD. Điều này cho thấy BSR khó cạnh tranh với các doanh nghiệp cùng ngành như Chevron (ROE 12,3% năm 2025F) hay S-Oil (8,2%), khi ROE của BSR chỉ dự kiến 2,3% năm 2025.

Dự báo thị trường chứng khoán ảnh hưởng từ BSR

Áp lực từ biên lợi nhuận lọc dầu sẽ tác động không nhỏ đến cổ phiếu BSR trong ngắn hạn. Giá mục tiêu 20.700 VND/cổ phiếu, tăng 6,2% so với ngày 25/3/2025, cho thấy tiềm năng tăng giá hạn chế. Với P/B mục tiêu 1,15x cho giai đoạn 2025-2026, thấp hơn mức trung bình ngành (1,5x với Gujarat State Petronet), cổ phiếu BSR gây khó khăn cho việc thu hút nhà đầu tư dài hạn khi tỷ suất cổ tức năm 2025 dự kiến giảm về 0% từ mức chi trả 2.180 tỷ VND năm 2024.

Thị trường chứng khoán có thể chịu ảnh hưởng gián tiếp từ xu hướng giảm giá dầu và crack spread, kéo theo biến động cổ phiếu ngành năng lượng. Tuy nhiên, dự án nâng cấp Nhà máy Lọc dầu Dung Quất (tăng công suất 15% lên 171 nghìn thùng/ngày vào cuối 2028) là điểm sáng dài hạn. Sản lượng tiêu thụ dự kiến tăng 9,5% năm 2025 sau bảo trì năm 2024, và cao hơn 3,7% so với 2023, nhờ sản phẩm đạt chuẩn EURO 5 và chỉ số Nelson Complexity Index (độ phức tạp nhà máy lọc dầu) cải thiện.

Dựa theo báo cáo phân tích của MBS Research, chúng tôi nhận định nhà đầu tư nên thận trọng với cổ phiếu BSR trong ngắn hạn, ưu tiên quan sát thêm diễn biến giá dầu Brent và kết quả đàm phán thương mại toàn cầu. Doanh nghiệp cần tận dụng dự án Dung Quất để cải thiện hiệu suất, trong khi nhà đầu tư có thể cân nhắc mua tích lũy khi giá điều chỉnh sâu. Bất động sản công nghiệp gần các khu lọc dầu như Dung Quất cũng có thể hưởng lợi dài hạn nếu BSR tăng trưởng ổn định.

Mặc dù BSR đối mặt với thách thức từ crack spread thấp và nhu cầu yếu, dự án nâng cấp Dung Quất mở ra cơ hội phục hồi dài hạn. Nhà đầu tư cần kiên nhẫn, theo dõi sát thị trường dầu mỏ để đưa ra quyết định đúng lúc, tận dụng tiềm năng từ cổ phiếu năng lượng này.

Bảo Long