Nhìn lại các sự kiện quan trọng trên thị trường chứng khoán năm 2024

Câu lạc bộ Nhà báo chứng khoán công bố các sự kiện nổi bật năm 2024, từ các thành viên trong hoạt động thường niên bình chọn.

Thông tư 68/2024/TT-BTC và Luật Chứng khoán sửa đổi

Ngày 18/9/2024, Bộ Tài chính ban hành Thông tư 68/2024/TT-BTC, đây chính là sự kiện đánh dấu bước tiến lớn trong nỗ lực nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam. Điểm mới đáng chú ý là việc cho phép nhà đầu tư tổ chức nước ngoài đặt lệnh mua cổ phiếu mà không cần đủ 100% tiền (non-freefunding). Chính sách này nhận được đánh giá tích cực từ các tổ chức quốc tế, được kỳ vọng giúp Việt Nam đạt tiêu chuẩn nâng hạng lên thị trường mới nổi thứ cấp của FTSE Russell vào năm 2025.

Sau khi có hiệu lực từ ngày 2/11/2024, Thông tư 68 đã được triển khai an toàn tại các công ty chứng khoán, đáp ứng nhu cầu và tăng sự hài lòng của nhà đầu tư nước ngoài. Đây là bước đi quan trọng hướng đến mục tiêu nâng hạng thị trường trong năm 2025 như kỳ vọng của Chính phủ.

Bên cạnh đó, Ngày 29/11/2024, Quốc hội thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chứng khoán, nhằm tăng cường minh bạch và hiệu quả hoạt động trên thị trường. Điểm nhấn là việc hoàn thiện cơ chế bù trừ và thanh toán giao dịch qua trung tâm đối tác bù trừ, giúp đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế, hướng đến mục tiêu nâng hạng thị trường.

Tăng trưởng chứng khoán chững lại trước áp lực ngoại biên

Dù VN-Index tăng gần 12% trong năm 2024, phần lớn đà tăng chỉ tập trung vào quý I. Ba quý sau đó, thị trường dao động trong vùng 1.200–1.300 điểm, bất chấp kinh tế vĩ mô tăng trưởng ấn tượng với GDP cả năm ước đạt 7% và lợi nhuận doanh nghiệp quý III tăng 18,8%.

Nguyên nhân chính là áp lực từ yếu tố ngoại biên, như đà tăng giá mạnh của đồng USD khiến tỷ giá trong nước leo thang, buộc Ngân hàng Nhà nước phải can thiệp. Thêm vào đó, bất ổn từ bầu cử Tổng thống Mỹ cũng tạo ra rủi ro cho hoạt động thương mại toàn cầu, tác động tiêu cực đến tâm lý nhà đầu tư.

Cũng trong năm 2024, việc khối ngoại bán ròng gần 90.000 tỷ đồng trên thị trường cổ phiếu Việt Nam đây là mức cao nhất từ trước đến nay cũng gây chú ý lớn. Nguyên nhân chính đến từ cơ hội đầu tư hấp dẫn hơn ở các thị trường khác, đặc biệt là Mỹ, nơi chỉ số S&P 500 tăng 27% và Bitcoin tăng 149%. Đà rút vốn không chỉ xảy ra ở Việt Nam mà còn lan rộng khắp các thị trường mới nổi trong bối cảnh đồng USD mạnh lên và xu hướng bảo hộ gia tăng.

Các vụ tấn công mạng và số doanh nghiệp niêm yết đạt mức thấp

Năm 2024, hai vụ tấn công mạng lớn đã làm gián đoạn hoạt động của VNDirect và PVOIL. Ngày 24/3, hệ thống của VNDirect bị mã hóa dữ liệu, mất kết nối với các sở giao dịch trong gần một tuần. Ngay sau đó, ngày 2/4, PVOIL cũng hứng chịu một vụ tấn công tương tự, ảnh hưởng tới hệ thống hóa đơn điện tử và các ứng dụng quan trọng.Những sự cố này là hồi chuông cảnh báo về an ninh mạng trong bối cảnh các doanh nghiệp ngày càng phụ thuộc vào hệ thống số hóa.

Ngoài ra, sàn chứng khoán trong năm nay cũng chứng kiến sự ảm đạm khi chỉ có 10 doanh nghiệp mới niêm yết trên sàn, con số thấp nhất trong nhiều năm qua. Việc thiếu đại diện từ các ngành kinh tế chủ chốt không chỉ giảm sức hấp dẫn của thị trường mà còn hạn chế cơ hội huy động vốn của doanh nghiệp. Thị trường cần những chính sách đột phá để thúc đẩy niêm yết và cải thiện tính cạnh tranh trong bối cảnh dòng tiền đầu tư đang chuyển hướng giữa các loại tài sản.

Thị trường trái phiếu tích cực và làn sóng tăng vốn

Thị trường trái phiếu chính phủ Việt Nam đánh dấu 15 năm vận hành hiệu quả, huy động trên 3,25 triệu tỷ đồng cho ngân sách nhà nước. Thanh khoản tăng từ 365 tỷ đồng/phiên năm 2009 lên 11.200 tỷ đồng/phiên năm 2024, khẳng định vai trò là kênh huy động vốn an toàn và hiệu quả.

Năm 2024, thị trường trái phiếu doanh nghiệp phát hành hơn 455.000 tỷ đồng, tăng 32% so với năm trước. Sự xuất hiện của trái phiếu xanh và đa dạng tổ chức phát hành đã cải thiện đáng kể chất lượng thị trường. Kỳ vọng năm 2025, các sửa đổi trong Luật Chứng khoán mới sẽ tiếp tục thúc đẩy tính minh bạch và nâng cao chất lượng trái phiếu doanh nghiệp.

Năm nay chứng kiến 22 công ty chứng khoán huy động thêm gần 25.000 tỷ đồng thông qua phát hành gần 2,5 tỷ cổ phiếu. Những cái tên nổi bật như SSI, VCI, VIX, VND, và LPBS đã chủ động tăng vốn để chuẩn bị cho cơ hội từ hệ thống công nghệ mới và tiềm năng nâng hạng thị trường. Xu hướng tăng vốn này không chỉ củng cố năng lực tài chính mà còn đặt nền móng cho sự bứt phá của thị trường chứng khoán Việt Nam vào năm 2025.

Minh Thư

Nguồn tham khảo: vietnamfinance.vn