Bán lẻ FMCG đứng trước cơ hội lịch sử: WinMart+ và Bách hóa Xanh tăng tốc

Việc xóa bỏ thuế khoán và yêu cầu xuất hóa đơn từng giao dịch từ 1/1/2026 đang tạo ra bước ngoặt lớn cho thị trường bán lẻ Việt Nam, đặc biệt là phân khúc hàng tiêu dùng nhanh (FMCG). Các chuyên gia nhận định đây chính là thời điểm bán lẻ hiện đại bứt phá mạnh mẽ về thị phần, chi phí cạnh tranh và tốc độ mở rộng.

Bỏ thuế khoán – cú hích lớn cho kênh hiện đại

Bộ Tài chính đã thông qua đề án chuyển đổi phương pháp quản lý thuế với hộ kinh doanh, đồng thời nghiên cứu nâng ngưỡng doanh thu không chịu thuế lên mức hợp lý hơn so với đề xuất ban đầu 200 triệu đồng/năm.

Ông Vũ Duy Khánh, Giám đốc Trung tâm Phân tích Smart Invest (AAS), đánh giá việc yêu cầu minh bạch hóa sổ sách và xuất hóa đơn từng lần bán sẽ khiến chi phí tuân thủ của hộ kinh doanh nhỏ lẻ tăng lên đáng kể. Ngược lại, các chuỗi bán lẻ hiện đại vốn đã có hệ thống quản trị bài bản sẽ được hưởng lợi lớn nhờ chi phí vận hành tối ưu và khả năng định giá cạnh tranh hơn.

Điều này đồng nghĩa với việc bán lẻ FMCG truyền thống sẽ thu hẹp nhanh, còn kênh hiện đại có thể tăng thị phần từ 19% hiện nay lên 35-50% vào năm 2030 – sớm hơn nhiều so với dự báo trước đây.

Quy mô thị trường bán lẻ Việt Nam hiện đạt khoảng 300 tỷ USD, riêng FMCG khoảng 60-70 tỷ USD. Với tỷ trọng kênh hiện đại chỉ 19% (so với trung bình khu vực 55%), dư địa tăng trưởng của bán lẻ FMCG hiện đại được đánh giá lên tới gấp ba lần hiện tại.

WinMart+ và Bách hóa Xanh dẫn đầu cuộc đua

WinCommerce (thuộc Tập đoàn Masan) hiện vận hành 128 siêu thị WinMart và 4.229 cửa hàng WinMart+ – lớn nhất thị trường.

Ông Phan Nguyễn Trọng Huy, Giám đốc Tài chính WinCommerce, cho biết sau khi Masan tiếp quản năm 2019, từ mức lỗ hoạt động hơn 3.700 tỷ đồng, năm 2025 doanh nghiệp đặt mục tiêu đạt gần 1.000 tỷ đồng lợi nhuận hoạt động với doanh thu 39.000 tỷ đồng (tăng gần 6.000 tỷ so với 2024).

Mỗi ngày, hệ thống WinMart/WinMart+ phục vụ gần 1,5 triệu lượt khách, tương đương 1,5% dân số cả nước. Đến cuối 2025 đạt 4.500 cửa hàng, năm 2026 dự kiến mở mới 1.200-1.500 điểm bán, đưa tổng số lên gần 6.000.

Chi phí đầu tư mỗi cửa hàng WinMart+ chỉ còn 800-900 triệu đồng, doanh thu hòa vốn giảm 60% so với trước đây – mức thấp nhất Đông Nam Á với mô hình tương đương. Nhờ đó, việc mở mới không còn “cộng thêm lỗ” mà trở thành động lực tăng trưởng chính của bán lẻ FMCG hiện đại.

Song song đó, Bách hóa Xanh (thuộc Thế giới Di động) cũng đang tăng tốc mạnh mẽ. Tính đến 25/11/2025, chuỗi có 2.453 cửa hàng, tăng 683 điểm so với đầu năm. Biên lợi nhuận miền Nam đã cải thiện lên 3,5-4,5% nhờ tối ưu chi phí và doanh thu ổn định.

Sau khi củng cố miền Nam, Bách hóa Xanh bắt đầu Bắc tiến với 43 cửa hàng tại Thanh Hóa và chuẩn bị mở tại Ninh Bình. Doanh thu 10 tháng đạt gần 38.400 tỷ đồng, Thế giới Di động định hướng IPO Bách hóa Xanh vào năm 2028 để hiện thực hóa giá trị của chuỗi bán lẻ thực phẩm hàng đầu.

Bài học từ các cuộc cách mạng bán lẻ trước đây

Ông Nguyễn Minh Hạnh, Giám đốc Trung tâm Phân tích SHS, ví von sự chuyển dịch lần này tương tự câu chuyện Thế giới Di động trong mảng điện thoại/ICT và Long Châu trong dược phẩm OTC.

Trước đây, hàng nghìn cửa hàng điện thoại nhỏ lẻ tồn tại, nhưng khi chuỗi lớn phát triển, phần lớn chuyển sang làm dịch vụ sửa chữa, còn mảng bán mới thuộc về các hệ thống lớn. Tương tự, bán lẻ FMCG hiện đại đang đi theo lộ trình ấy: hộ kinh doanh truyền thống sẽ thu hẹp hoặc chuyển đổi vai trò, nhường sân chơi chính cho các chuỗi lớn.

Với tổng quy mô 300 tỷ USD và dư địa tăng trưởng gấp nhiều lần, bán lẻ FMCG Việt Nam đang đứng trước cơ hội lịch sử nhờ chính sách thuế minh bạch hóa. WinMart+ và Bách hóa Xanh, hai “ông lớn” dẫn đầu, đã sẵn sàng tăng tốc mở hàng nghìn cửa hàng mới mỗi năm, biến kênh hiện đại từ 19% thành nhân tố chi phối thị trường trong thập kỷ tới.

Chí Toàn 

Nguồn tham khảo: Tinnhanhchungkhoan.vn