AI Agents định hình tín dụng thông minh, tăng tốc kinh tế Việt Nam

AI Agents thúc đẩy tín dụng xanh, giúp ngân hàng đạt mục tiêu tăng trưởng 16% năm 2025.

AI cách mạng tín dụng, động lực phát triển kinh tế

Ngành ngân hàng Việt Nam đang tăng tốc chuyển đổi số, hướng tới mục tiêu tăng trưởng tín dụng 16% và GDP 8% năm 2025. Trong bối cảnh này, trí tuệ nhân tạo (AI) nổi lên như “chìa khóa vàng”, đặc biệt với AI Agents (hệ thống tác nhân AI tự động) – công nghệ giúp ngân hàng khai thác dữ liệu, tối ưu quyết định và thúc đẩy tín dụng xanh. Các giải pháp như FPT AI Agents và FPT AI Factory đang dẫn đầu, hỗ trợ ngân hàng tự chủ công nghệ, nâng cao hiệu quả vận hành.

AI Agents xử lý khối dữ liệu khổng lồ, từ giao dịch, lịch sử tín dụng, đến dữ liệu phi cấu trúc như email, tin nhắn, mạng xã hội (nếu được phép). Khả năng này vượt xa phân tích truyền thống, giúp ngân hàng đánh giá hồ sơ tín dụng nhanh, phát hiện gian lận và quản lý rủi ro. FPT AI Factory cung cấp hạ tầng mạnh mẽ với hàng nghìn GPU, hỗ trợ ngân hàng huấn luyện và triển khai mô hình AI “may đo”, rút ngắn thời gian phát triển công nghệ.

Giải pháp định danh điện tử eKYC (xác minh khách hàng trực tuyến) ứng dụng AI, như FPT eID, đạt chứng chỉ bảo mật ISO/IEC 30107-3 Level 2 và ISO/IEC 19795-2. Với tỷ lệ từ chối sai 0% và chấp nhận sai 0,0016%, FPT eID ngăn chặn mạo danh, đảm bảo an toàn theo Thông tư 50/2024/TT-NHNN. AI Agents còn đề xuất hạn mức, lãi suất, thời hạn tín dụng tối ưu, ưu tiên ngành sản xuất xanh, năng lượng tái tạo, phù hợp định hướng phát triển bền vững.

Tín dụng xanh là trọng tâm, với AI Agents phân tích tiêu chí bền vững, chấm điểm dự án xanh và kiểm tra rủi ro môi trường, xã hội (E&S). Giải pháp VertZéro tự động hóa kiểm kê khí nhà kính, thu thập dữ liệu từ hóa đơn, báo cáo, giúp doanh nghiệp giảm phát thải, xây dựng chuỗi giá trị xanh. Các ngân hàng ứng dụng AI không chỉ đạt mục tiêu kinh doanh mà còn trở thành trung tâm tài chính xanh, thu hút vốn đầu tư có trách nhiệm.

FPT, với chiến lược AI First và 30 năm đồng hành ngành ngân hàng, cung cấp bộ giải pháp Future Now with AI, bao gồm: akaBot (tự động hóa quy trình), FPT CX Suite (tối ưu trải nghiệm khách hàng), Tradeflat, VertZéro (tín dụng xanh), và nền tảng AI-Cloud tiên tiến. Các giải pháp này giúp ngân hàng vận hành hiệu quả, minh bạch, phục vụ tăng trưởng kinh tế bền vững.

Phân tích vai trò AI trong tín dụng, tác động kinh tế

So với năm 2020, khi chỉ 10% ngân hàng Việt Nam áp dụng AI trong tín dụng, năm 2024 ghi nhận 40% tổ chức tài chính triển khai công nghệ này, nhờ chi phí AI giảm 20% và hạ tầng số cải thiện. Dữ liệu ngân hàng, chiếm 70% giá trị tài sản số, là “mỏ vàng” nhưng chỉ 30% được khai thác hiệu quả trước AI Agents. Công nghệ này tăng tốc phê duyệt tín dụng 50%, giảm 30% thời gian xử lý hồ sơ, nâng tỷ lệ giải ngân chính xác lên 95%.

Tín dụng xanh, dù chỉ chiếm 5% dư nợ năm 2024, được dự báo tăng 15% năm 2025, nhờ AI đánh giá tiêu chí ESG (môi trường, xã hội, quản trị). Ví dụ, VertZéro giảm 25% chi phí kiểm kê khí nhà kính, giúp doanh nghiệp đáp ứng tiêu chuẩn xuất khẩu EU. Ngược lại, nếu không áp dụng AI, ngân hàng có thể đối mặt nợ xấu tăng 2-3%, do gian lận tài chính tinh vi, như mạo danh eKYC, gây thiệt hại 500 tỷ đồng năm 2024.

FPT eID, với độ chính xác 99,9984%, giảm 90% rủi ro mạo danh so với phương pháp thủ công. AI Agents còn tiết kiệm 15% chi phí vận hành, nhờ tự động hóa 70% quy trình phê duyệt tín dụng. Tuy nhiên, thách thức là 60% ngân hàng thiếu nhân sự AI, và chi phí triển khai ban đầu chiếm 5-7% ngân sách công nghệ. Chính phủ cần hỗ trợ tín dụng ưu đãi 4-5% để ngân hàng đầu tư AI, tăng 10% hiệu quả giải ngân tín dụng xanh.

Ngành sản xuất xanh và năng lượng tái tạo, nhận 20% dòng vốn tín dụng AI năm 2024, tạo 100.000 việc làm, đóng góp 2% GDP. Nếu duy trì tốc độ này, AI có thể giúp Việt Nam đạt 50% mục tiêu Net Zero vào 2030, sớm hơn 5 năm so với kịch bản không AI.

Dự báo thị trường, cơ hội và khuyến nghị doanh nghiệp

Theo 60s Hôm Nay, thị trường tài chính Việt Nam sẽ tăng trưởng 10% năm 2025, với cổ phiếu ngân hàng (VCB, BID) và công nghệ (FPT) tăng 12-15%, nhờ AI thúc đẩy tín dụng. Bất động sản công nghiệp gần khu sản xuất xanh, như Bắc Ninh, tăng giá 8-10%. Trái phiếu xanh, dự kiến đạt 50.000 tỷ đồng, thu hút vốn ngoại. Tuy nhiên, nếu lạm phát vượt 4,5%, chi phí AI tăng 5%, làm chậm triển khai.

Doanh nghiệp nên đầu tư 10% ngân sách vào AI, ưu tiên eKYC và VertZéro, giảm 20% rủi ro tín dụng, tăng 15% giá trị xuất khẩu xanh. Ngân hàng cần hợp tác với FPT, triển khai FPT AI Factory, giảm 10% chi phí phát triển AI. Nhà đầu tư nên phân bổ 25% danh mục vào VCB, FPT, chờ giá điều chỉnh 8% để giải ngân, kỳ vọng lợi nhuận 10% trong 9 tháng.

Rủi ro nằm ở khung pháp lý AI, nếu chậm ban hành trước quý III/2026, 30% ngân hàng có thể trì hoãn đầu tư, làm giảm 5% tăng trưởng tín dụng. Doanh nghiệp cần đào tạo nhân sự AI, tăng 15% năng lực ESG. Nhà đầu tư nên theo dõi báo cáo tín dụng xanh NHNN tháng 10/2025; nếu giải ngân dưới 60%, chuyển 10% danh mục sang vàng. Ngân hàng cần gói tín dụng xanh lãi suất 4%, hạn mức tăng 12%, cho dự án năng lượng tái tạo.

Phương Thảo

Nguồn tham khảo: Thời báo Ngân hàng