Vàng trong nước giá ổn định nhưng mua bán vẫn khó

Thị trường vàng miếng SJC và vàng nhẫn đang gặp khó khăn về thanh khoản, dù giá vàng trong nước đã ổn định và bám sát giá vàng thế giới.

Khan hiếm vàng miếng SJC, nghịch lý nguồn cung cầu

Dù giá vàng trong nước đã ổn định và tiệm cận với giá vàng thế giới trong thời gian qua, người dân vẫn gặp khó khăn trong việc mua bán vàng, đặc biệt là vàng miếng SJC. Tình trạng “cháy hàng”, phải đặt cọc trước cả tháng trời hay thậm chí “trượt” suất mua vàng online đã trở nên phổ biến.

Nhiều tiệm vàng nhỏ lẻ cũng như các chi nhánh của Công ty Vàng bạc đá quý Sài Gòn (SJC) tại một số tỉnh thành đã bất ngờ đóng cửa hoặc tạm ngừng hoạt động, càng làm gia tăng khó khăn cho người dân. Nghịch lý ở chỗ, trong khi thị trường vàng “chính thống” gặp khó, “chợ vàng” đen lại hoạt động nhộn nhịp với hàng loạt hội nhóm mua bán vàng online, sẵn sàng giao dịch mọi lúc mọi nơi.

Vàng SJC và những nút thắt chưa được gỡ bỏ

Nguyên nhân chính của tình trạng này được cho là do Nghị định 24/2012 về quản lý hoạt động kinh doanh vàng, theo đó chỉ có SJC được phép sản xuất vàng miếng. Điều này tạo nên sự độc quyền và hạn chế nguồn cung vàng miếng SJC trên thị trường. Mặc dù Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã triển khai bán vàng miếng SJC qua các ngân hàng thương mại từ tháng 6/2024 để bình ổn thị trường, nhưng lượng vàng bán ra vẫn chưa đủ đáp ứng nhu cầu.

Việc mua vàng tại các ngân hàng cũng gặp nhiều thủ tục phức tạp, khiến nhiều người dân nản lòng. Bên cạnh đó, việc một số công ty vàng lớn, bao gồm cả SJC, tạm ngừng thu mua vàng miếng SJC một chữ, vàng bị móp méo cũng gây xôn xao dư luận và ảnh hưởng đến tâm lý người mua bán.

Giải pháp nào cho thị trường vàng?

Nhiều chuyên gia kinh tế cho rằng, đã đến lúc cần xem xét lại và sửa đổi Nghị định 24/2012 để “cởi trói” cho thị trường vàng. TS. Bùi Duy Tùng (Đại học RMIT) nhận định, việc duy trì độc quyền thương hiệu vàng miếng SJC có thể dẫn đến sự chênh lệch giá không hợp lý và hạn chế tính cạnh tranh trên thị trường.

Nhóm nghiên cứu của Trường Đại học Kinh tế Quốc dân cũng kiến nghị NHNN nên giảm thiểu can thiệp hành chính trực tiếp vào thị trường vàng, cấp phép cho một số doanh nghiệp đủ điều kiện nhập khẩu và sản xuất vàng miếng để cân đối cung – cầu, đáp ứng nhu cầu đầu tư, tích trữ của người dân. Phó Thống đốc NHNN Đào Minh Tú cũng thừa nhận việc bán vàng miếng SJC qua 4 ngân hàng và công ty SJC chỉ là giải pháp tình thế.

Để thị trường vàng hoạt động hiệu quả, minh bạch và giảm thiểu rủi ro, NHNN cần có các biện pháp mạnh mẽ hơn, hướng tới tự do hóa xuất nhập khẩu vàng và xóa bỏ chênh lệch giá giữa vàng trong nước và thế giới. Việc tiếp tục kéo dài “giải pháp tình thế” trong suốt 10 năm qua có lẽ là điều không nên. Người dân đang mong chờ một thị trường vàng thực sự “sôi động” chứ không phải “sôi động” trên “chợ đen” và “bất động” ở kênh chính thống như hiện nay.

Minh Thư

Nguồn tham khảo: vietnamfinance.vn