Bước ngoặt mới của thị trường bán lẻ

Ngành bán lẻ Việt Nam đã trải qua một năm 2024 đầy khởi sắc, đóng góp tích cực vào sự phát triển kinh tế – xã hội.

Theo thống kê, tỷ trọng ngành bán lẻ duy trì ở mức 60 – 70% tổng mức bán lẻ và doanh thu dịch vụ tiêu dùng. Đặc biệt, báo cáo từ Nielsen chỉ ra rằng Việt Nam nằm trong nhóm 6 quốc gia có thị trường bán lẻ hấp dẫn nhất toàn cầu, tiếp tục khẳng định vị thế của mình trên bản đồ châu Á.

Bước chuyển mình ấn tượng

Theo bà Lê Việt Nga, Phó Tổng Thư ký Hiệp hội Phát triển hàng tiêu dùng Việt Nam, kể từ khi Việt Nam gia nhập WTO, hệ thống phân phối trong nước đã từng bước hiện đại hóa và tiệm cận với chuẩn mực toàn cầu. Đặc biệt, những tên tuổi nội địa như Saigon Co.op, WinCommerce (thuộc Masan), và Bách Hóa Xanh (Thế Giới Di Động) đã có sự bứt phá mạnh mẽ.

Trong đó, Saigon Co.op giữ vai trò nổi bật khi duy trì vị thế là một trong những nhà bán lẻ hàng tiêu dùng hàng đầu Việt Nam. Điều này không chỉ thể hiện qua doanh thu ấn tượng mà còn ở sự phát triển nhanh chóng của mạng lưới bán lẻ trên toàn quốc.

Dù vậy, ngành bán lẻ vẫn phải đối mặt với những thách thức lớn, bao gồm thiếu hụt nguồn nhân lực chất lượng cao, áp lực chuỗi cung ứng, và vấn đề logistics. Ngoài ra, sự cạnh tranh gay gắt từ các nhà bán lẻ nước ngoài cũng tạo ra không ít khó khăn cho các doanh nghiệp trong nước.

Tăng trưởng vượt kỳ vọng

Dự báo năm 2025, ngành bán lẻ sẽ tiếp tục đạt mức tăng trưởng ấn tượng, khoảng 12,05%. Đây là kết quả của sự chuyển đổi hành vi tiêu dùng, sự bùng nổ của thương mại điện tử, và sự đầu tư mạnh mẽ từ các doanh nghiệp nội địa và quốc tế.

Bà Trần Thị Phương Lan, Phó Chủ tịch Hiệp hội Bán lẻ Việt Nam, nhấn mạnh rằng xu hướng đa kênh sẽ là trọng tâm phát triển trong thời gian tới. Doanh nghiệp không chỉ tập trung vào kênh bán hàng trực tiếp mà còn phải chú trọng đầu tư vào nền tảng trực tuyến để đáp ứng tốt hơn nhu cầu của người tiêu dùng.

Ngoài ra, việc áp dụng công nghệ vào kinh doanh bán lẻ, như trí tuệ nhân tạo (AI), big data, và phân tích hành vi người dùng, sẽ giúp doanh nghiệp tối ưu hóa vận hành và nâng cao trải nghiệm khách hàng.

Công nghệ dẫn dắt sự thay đổi

Ông Phạm Ngọc Linh, Phó Chủ tịch Liên hiệp các Hội khoa học kỹ thuật Việt Nam, cho rằng giai đoạn 2025 sẽ đánh dấu một bước ngoặt mới trong ngành bán lẻ. Các công nghệ tiên tiến như AI, điện toán nhận thức (Cognitive Computing), và các nền tảng thương mại điện tử thông minh sẽ định hình lại cách thức mua sắm của người tiêu dùng.

Mô hình kinh doanh “xanh hóa” kết hợp “số hóa” không chỉ giúp giảm chi phí đầu tư mà còn gia tăng tính linh hoạt, tối ưu hóa quy trình kinh doanh. Trong bối cảnh đó, ranh giới giữa mua sắm trực tuyến và trực tiếp sẽ ngày càng mờ nhạt, tạo nên trải nghiệm liền mạch cho người tiêu dùng.

Bên cạnh đó, các doanh nghiệp bán lẻ có thể tận dụng công nghệ để phân tích dữ liệu khách hàng, dự đoán xu hướng mua sắm và cá nhân hóa sản phẩm/dịch vụ. Đây là cơ hội để tạo ra sự khác biệt trên thị trường và nâng cao khả năng cạnh tranh.

Nâng cao năng lực cạnh tranh

Theo TS. Tô Thị Thùy Trang, các doanh nghiệp cần tập trung vào việc phát triển chiến lược bán hàng đa kênh, tích hợp số hóa trong phân phối và bán lẻ. Điều này không chỉ giúp doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh mà còn đáp ứng tốt hơn nhu cầu của người tiêu dùng trong thời đại mới.

Ngoài ra, việc đồng bộ hóa hệ thống phân phối và tăng cường hoạt động marketing trên cả kênh truyền thống và hiện đại là rất quan trọng. Đây sẽ là yếu tố quyết định để sản phẩm Việt Nam có thể lan tỏa mạnh mẽ hơn, đặc biệt trong bối cảnh hội nhập kinh tế sâu rộng.

Cũng theo bà Lê Việt Nga, cần đẩy mạnh xây dựng và thực thi các chính sách bảo vệ thị trường nội địa, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp trong nước phát triển. Các cơ chế này không chỉ giúp tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh mà còn thu hút đầu tư, bảo vệ người tiêu dùng, và khuyến khích sử dụng sản phẩm nội địa.

Hướng đi bền vững

Để ngành bán lẻ Việt Nam phát triển bền vững, các doanh nghiệp cần chú trọng hơn đến việc đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao. Việc hợp tác với các cơ sở giáo dục và trung tâm đào tạo nghề để cung cấp các khóa học chuyên sâu về kỹ năng bán hàng, quản lý chuỗi cung ứng và công nghệ số là vô cùng cần thiết.

Ngoài ra, các doanh nghiệp cần có chiến lược dài hạn để thích ứng với xu hướng tiêu dùng xanh. Việc sử dụng vật liệu tái chế, tối ưu hóa chuỗi cung ứng và giảm phát thải carbon sẽ không chỉ giúp doanh nghiệp đáp ứng yêu cầu pháp lý mà còn xây dựng hình ảnh thương hiệu thân thiện với môi trường.

Ngành bán lẻ Việt Nam đang đứng trước nhiều cơ hội lớn để bứt phá, nhưng cũng đối diện với không ít thách thức. Sự đổi mới công nghệ, chuyển đổi số, và phát triển nguồn nhân lực sẽ là chìa khóa để đạt được sự tăng trưởng bền vững.

Với những bước chuyển mình mạnh mẽ trong năm 2024 và sự chuẩn bị chu đáo cho tương lai, ngành bán lẻ hoàn toàn có khả năng đạt đến “đỉnh của kỳ vọng”, không chỉ góp phần phát triển kinh tế mà còn nâng cao chất lượng cuộc sống của người tiêu dùng Việt Nam.

Thu Ngân

Nguồn tham khảo:Thời báo Ngân hàng