Xuất khẩu tăng trưởng mạnh mẽ, mở rộng cơ hội toàn cầu vào năm 2025
Xuất nhập khẩu năm qua ghi nhận nhiều dấu hiệu tích cực, với kim ngạch xuất khẩu ước đạt 372 tỷ USD, tạo đà cho nền kinh tế phát triển ổn định trong năm tới.
Xuất nhập khẩu Việt Nam năm 2024 tăng trưởng mạnh mẽ và kỳ vọng cho tương lai
Năm 2024, xuất nhập khẩu của Việt Nam tiếp tục là điểm sáng trong bức tranh kinh tế, khi kim ngạch xuất khẩu và nhập khẩu đều ghi nhận sự tăng trưởng ấn tượng, góp phần quan trọng vào việc duy trì ổn định và phát triển kinh tế trong bối cảnh thế giới vẫn còn nhiều biến động. Các chính sách thương mại, cải cách hành chính và hội nhập quốc tế đã giúp Việt Nam gia tăng năng lực cạnh tranh, mở rộng thị trường xuất khẩu và thu hút đầu tư.
Theo thống kê từ Tổng cục Hải quan, kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam trong năm 2024 ước đạt 372 tỷ USD, tăng trưởng 8% so với năm 2023. Đây là mức cao nhất từ trước đến nay và cho thấy sự phục hồi mạnh mẽ của nền kinh tế, đặc biệt trong bối cảnh thị trường quốc tế vẫn đối mặt với không ít thách thức.
Trong đó, các nhóm hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam như điện thoại, linh kiện điện tử, dệt may, giày dép, thủy sản, và gạo đều ghi nhận sự tăng trưởng ổn định. Điển hình, xuất khẩu điện thoại và linh kiện điện tử tiếp tục dẫn đầu, chiếm gần 20% tổng kim ngạch xuất khẩu của cả nước. Các sản phẩm dệt may và giày dép cũng giữ vững được đà tăng trưởng, bất chấp những khó khăn do chính sách thuế và chi phí vận chuyển tăng cao.
Ngoài các mặt hàng truyền thống, xuất khẩu các sản phẩm nông sản, đặc biệt là thủy sản và gạo, cũng đạt kết quả rất tích cực. Đặc biệt, xuất khẩu thủy sản đã có sự bứt phá mạnh mẽ với kim ngạch tăng 10% so với năm trước, đạt hơn 12 tỷ USD.
Đa dạng hóa thị trường xuất khẩu
Một trong những yếu tố quan trọng giúp Việt Nam đạt được thành công trong xuất khẩu là chiến lược đa dạng hóa thị trường. Năm 2024, xuất khẩu của Việt Nam không chỉ tăng trưởng mạnh ở các thị trường truyền thống như Mỹ, EU, Trung Quốc mà còn ghi nhận sự mở rộng sang các thị trường mới, đặc biệt là khu vực ASEAN và các quốc gia Trung Đông.
Các hiệp định thương mại tự do (FTA) như EVFTA, CPTPP và RCEP tiếp tục mang lại nhiều cơ hội cho các doanh nghiệp Việt Nam. Với việc các hiệp định này có hiệu lực đầy đủ, Việt Nam đã tận dụng được cơ hội giảm thuế quan và tạo ra những điều kiện thuận lợi để mở rộng thị trường xuất khẩu.
Cụ thể, kim ngạch xuất khẩu sang các quốc gia ASEAN tăng trưởng mạnh mẽ, với mức tăng 15% so với năm 2023, đạt 60 tỷ USD. Các thị trường truyền thống như Mỹ, EU cũng tăng trưởng ổn định, đạt lần lượt 90 tỷ USD và 60 tỷ USD.
Nhập khẩu và cân đối thương mại
Cùng với sự tăng trưởng xuất khẩu, Việt Nam cũng ghi nhận sự gia tăng của kim ngạch nhập khẩu. Tổng giá trị nhập khẩu trong năm 2024 ước đạt 380 tỷ USD, tăng 7% so với năm trước. Các mặt hàng nhập khẩu chủ yếu là nguyên liệu sản xuất, máy móc thiết bị và các sản phẩm tiêu dùng.
Điều này phản ánh một xu hướng gia tăng đầu tư vào sản xuất trong nước, khi nhiều doanh nghiệp Việt Nam tiếp tục mở rộng quy mô sản xuất và đầu tư vào công nghệ mới. Đặc biệt, nhập khẩu máy móc và thiết bị điện tử phục vụ sản xuất công nghiệp cũng tăng trưởng mạnh mẽ, thể hiện nỗ lực đổi mới công nghệ và nâng cao năng lực sản xuất.
Tuy nhiên, mức nhập khẩu cao hơn xuất khẩu khiến cán cân thương mại của Việt Nam trong năm 2024 tiếp tục thâm hụt. Mặc dù vậy, mức thâm hụt này đã được kiểm soát ở mức hợp lý và không gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến ổn định của nền kinh tế.
Chính sách thương mại và cải cách hải quan
Chính phủ Việt Nam đã triển khai nhiều chính sách nhằm thúc đẩy xuất khẩu và cải thiện môi trường kinh doanh. Trong đó, việc cải cách thủ tục hành chính, đơn giản hóa quy trình hải quan và đẩy mạnh chuyển đổi số trong ngành xuất nhập khẩu đóng vai trò rất quan trọng.
Công tác cải cách thủ tục hành chính đã giúp giảm bớt chi phí vận hành và thời gian thông quan cho các doanh nghiệp. Các doanh nghiệp xuất nhập khẩu cũng được hỗ trợ nhiều hơn về thông tin thị trường, xuất khẩu chính ngạch và bảo vệ quyền lợi thương mại.
Ngoài ra, các chiến lược thúc đẩy thương mại điện tử và xuất khẩu số cũng đang được triển khai mạnh mẽ, đặc biệt trong bối cảnh đại dịch COVID-19 đã thúc đẩy xu hướng mua sắm trực tuyến và tiêu thụ sản phẩm qua các nền tảng kỹ thuật số.
Tương lai của xuất nhập khẩu Việt Nam
Nhìn về tương lai, xuất nhập khẩu của Việt Nam tiếp tục có triển vọng tích cực, nhất là trong bối cảnh nền kinh tế toàn cầu đang phục hồi dần sau đại dịch và các rào cản thương mại dần được tháo gỡ. Mặc dù vậy, Việt Nam cũng cần phải đối mặt với những thách thức mới như biến động giá cả nguyên liệu, sự cạnh tranh gay gắt từ các quốc gia khác trong khu vực, và rủi ro từ các chiến tranh thương mại.
Để duy trì đà tăng trưởng xuất khẩu trong những năm tới, Việt Nam cần tiếp tục đẩy mạnh các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp, thúc đẩy đổi mới sáng tạo trong sản xuất, đồng thời gia tăng hợp tác với các đối tác chiến lược trên toàn cầu.
Các chuyên gia cho rằng, Việt Nam có thể đạt được mức kim ngạch xuất khẩu khoảng 400 tỷ USD vào năm 2025 nếu tiếp tục duy trì các chính sách mở cửa, đa dạng hóa thị trường và nâng cao chất lượng sản phẩm xuất khẩu.
Xuất nhập khẩu vẫn là một trong những yếu tố quan trọng giúp nền kinh tế Việt Nam duy trì tốc độ tăng trưởng ấn tượng trong năm 2024. Với những chính sách phù hợp và nỗ lực cải cách, Việt Nam có thể đạt được mục tiêu xuất khẩu cao hơn trong những năm tới, đồng thời xây dựng một nền kinh tế phát triển bền vững, vững chắc trong các chuỗi cung ứng toàn cầu.