Lãi suất cho vay có xu hướng tăng: Dự báo cho năm 2025

Những tháng cuối năm, lãi suất huy động các ngân hàng Việt Nam đã bắt đầu tăng, gây lo ngại về khả năng sẽ tiếp tục leo thang trong năm 2025. 

Lãi suất cho vay bắt đầu tăng

Xu hướng tăng lãi suất huy động đã xuất hiện trở lại trong những tháng cuối năm 2024. Nhiều người lo ngại rằng việc tăng sẽ làm tăng chi phí đầu vào của các ngân hàng, ảnh hưởng đến biên lãi ròng và có thể dẫn đến việc tăng lãi suất cho vay để bù đắp.

Theo các chuyên gia, nhu cầu tín dụng tăng, tình hình nợ xấu và biến động tỷ giá trong thời gian tới có thể tiếp tục gây áp lực lên lãi suất cho vay. Cùng với đó, chi phí đầu vào của ngân hàng đang tăng theo lãi suất huy động cuối năm, khiến lãi suất cho vay có thể tăng theo.

TS. Lê Xuân Nghĩa, thành viên Hội đồng tư vấn chính sách tài chính – tiền tệ quốc gia, cho rằng việc một số ngân hàng thương mại tăng lãi suất huy động thời gian qua chắc chắn sẽ khiến lãi suất cho vay tăng theo.

Đồng quan điểm, TS. Nguyễn Trí Hiếu nhận định nhu cầu vốn tăng mạnh vào cuối năm đã buộc các ngân hàng phải nâng lãi suất huy động để thu hút tiền gửi, từ đó phục vụ nhu cầu tín dụng ngày càng tăng.

TS. Võ Trí Thành cũng cho rằng lãi suất huy động và cho vay trước mắt sẽ tăng nhẹ theo chu kỳ kinh doanh, đặc biệt trong bối cảnh một số ngân hàng gặp khó khăn về thanh khoản và doanh nghiệp vẫn chủ yếu dựa vào vốn vay ngân hàng cho đầu tư dài hạn. Tuy nhiên, về lâu dài, lãi suất có thể giảm.

Thực tế, một số ngân hàng công bố lãi suất cho vay bình quân trong tháng 11 tăng so với tháng trước đó.

Ngân hàng TMCP Thịnh vượng và Phát triển (PGBank): tháng 11 với mức tăng là 7,32%/năm, tăng 0,25% so với tháng 10. Từ tháng 7 đến nay, lãi suất cho vay bình quân của ngân hàng này đã tăng dần từ dưới 7%/năm lên mức hiện tại. Chênh lệch cho vay bình quân và tiền gửi bình quân là 2,15%.

Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV): Lãi suất cho vay bình quân tháng 11 là 5,67%/năm, tăng nhẹ so với mức 5,62%/năm của tháng 10. Chênh lệch lãi suất cho vay và huy động vốn bình quân đạt 2,69%/năm; sau khi trừ các chi phí liên quan, chênh lệch còn 1,59%/năm.

Ngân hàng TMCP Xuất nhập khẩu Việt Nam (Eximbank): Lãi suất cho vay bình quân tháng 11 là 6,89%/năm, tăng nhẹ so với mức 6,86%/năm trong tháng 10. Lãi suất cho vay bình quân đối với khách hàng cá nhân là 7,54%/năm và với khách hàng doanh nghiệp là 6,03%/năm.

Ngân hàng TMCP Kiên Long: Lãi suất cho vay bình quân tháng 11 ở mức 8,42%, tăng nhẹ so với tháng 10; chênh lệch lãi suất cho vay và lãi suất tiền gửi bình quân là 3,07%/năm.

Ngân hàng TMCP Việt Á: Lãi suất cho vay bình quân tháng 11 là 9,43%/năm, tăng 0,17% so với tháng 10. Chênh lệch lãi suất cho vay và tiền gửi bình quân tháng 11 đạt 4,01%, tăng so với mức 3,95%/năm vào cuối tháng 10.

Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho biết lãi suất cho vay bình quân của các ngân hàng thương mại trong nước đối với các khoản cho vay mới và cũ còn dư nợ ở mức 6,7-9,1%/năm. Lãi suất cho vay ngắn hạn bình quân bằng VND đối với lĩnh vực ưu tiên khoảng 3,8%/năm, thấp hơn mức lãi suất cho vay ngắn hạn tối đa theo quy định của NHNN (4%/năm).

Dự báo lãi suất cho vay năm 2025

Dựa trên diễn biến hiện tại, lãi suất cho vay khó giảm sâu trong ngắn hạn nhưng có khả năng duy trì ổn định theo mục tiêu của NHNN.

Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng cho biết việc điều hành lãi suất cho vay hiện gặp khó khăn do áp lực từ thị trường quốc tế và tình hình trong nước. Biến động của USD cùng những căng thẳng về cung cầu ngoại tệ đã khiến NHNN phải ưu tiên ổn định tỷ giá. Nếu lãi suất cho vay giảm mạnh, tỷ giá có nguy cơ tăng cao, gây mất ổn định kinh tế vĩ mô và tạo tâm lý lo ngại cho nhà đầu tư nước ngoài.

Tuy nhiên, NHNN khẳng định sẽ tiếp tục chỉ đạo các ngân hàng tiết giảm chi phí hoạt động để giữ ổn định hoặc giảm nhẹ lãi suất cho vay, hỗ trợ doanh nghiệp và nền kinh tế.

Nhiều chuyên gia kinh tế nhận định nếu tỷ giá tăng, mục tiêu tiếp tục giảm lãi suất cho vay của Chính phủ và NHNN sẽ khó đạt được. Thậm chí, trong một số thời điểm, không loại trừ khả năng NHNN phải nâng lãi suất huy động nhằm kiểm soát tỷ giá và ổn định nguồn vốn của các ngân hàng. Điều này sẽ gây áp lực lớn lên chi phí vay vốn, đặc biệt là đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ vốn dĩ đã gặp nhiều khó khăn trong việc tiếp cận vốn vay ưu đãi.

Những yếu tố tác động đến lãi suất năm 2025

Trong năm 2025, có một số yếu tố chủ đạo có thể ảnh hưởng đến lãi suất cho vay:

Khi nền kinh tế bước vào giai đoạn phục hồi sau đại dịch, các doanh nghiệp sẽ cần vốn để mở rộng sản xuất kinh doanh. Điều này dẫn đến áp lực gia tăng đối với hệ thống ngân hàng trong việc cung cấp đủ nguồn tín dụng.

Việc tăng lãi suất huy động không chỉ giúp các ngân hàng thu hút tiền gửi mà còn làm tăng chi phí đầu vào, buộc các ngân hàng phải nâng lãi suất cho vay để duy trì lợi nhuận.

Biến động của lãi suất tại các thị trường quốc tế, đặc biệt là từ Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed), sẽ tiếp tục gây ảnh hưởng đến chính sách tiền tệ của Việt Nam. Nếu Fed tiếp tục duy trì mức lãi suất cao, Việt Nam có thể phải điều chỉnh lãi suất để giữ ổn định dòng vốn ngoại tệ.

Một mục tiêu quan trọng của Ngân hàng Nhà nước là kiểm soát lạm phát. Việc tăng lãi suất có thể được sử dụng như một công cụ để hạn chế lạm phát trong bối cảnh nhu cầu tiêu dùng và đầu tư tăng cao. Đồng thời, lãi suất cao cũng giúp ổn định tỷ giá, tránh hiện tượng dòng vốn ngoại tệ chảy ra nước ngoài