Tổng thống Trump áp thuế 25-40% lên 14 quốc gia từ 1/8

Từ 1/8/2025, Tổng thống Donald Trump áp thuế 25-40% lên hàng hóa từ 14 quốc gia, gây áp lực lớn lên thương mại toàn cầu, đặc biệt với các nước châu Á.

Diễn biến mới trong chính sách thương mại của Mỹ

Ngày 7/7/2025, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã công bố một động thái thương mại gây sốc khi gửi thư thông báo áp dụng mức thuế mới từ 25% đến 40% đối với hàng hóa nhập khẩu từ 14 quốc gia, có hiệu lực từ ngày 1/8/2025. Quyết định này được đưa ra trong bối cảnh thời hạn đàm phán thương mại do Nhà Trắng đặt ra (9/7/2025) đã gần kề, nhưng chỉ một số ít đối tác đạt được thỏa thuận với Mỹ. Đây là bước đi tiếp nối chính sách thuế đối ứng mạnh mẽ mà ông Trump đã khởi xướng từ tháng 4/2025, nhằm tái cấu trúc thương mại toàn cầu và giảm sự phụ thuộc của Mỹ vào hàng hóa nhập khẩu từ một số thị trường.

Danh sách 14 quốc gia bị áp thuế bao gồm các nền kinh tế châu Á như Thái Lan (36%), Campuchia (36%), Indonesia (32%), Malaysia (25%), Lào (40%), Myanmar (40%), Bangladesh (35%), và Kazakhstan (25%). Ngoài ra, các quốc gia khác như Serbia (35%), Bosnia (30%), Tunisia (25%), Nam Phi (30%), Nhật Bản (25%), và Hàn Quốc (25%) cũng nằm trong tầm ngắm. Mức thuế cao nhất 40% được áp dụng cho Lào và Myanmar.

Mục tiêu và chiến lược của chính quyền Trump

Theo các nguồn tin từ Nhà Trắng, mục tiêu chính của chính sách thuế mới là giảm thâm hụt thương mại của Mỹ với các quốc gia có mức thuế nhập khẩu cao đối với hàng hóa Mỹ, đồng thời thúc đẩy sản xuất nội địa.

Tuy nhiên, động thái này không phải không có tranh cãi. Một số chuyên gia cho rằng mục tiêu thực sự không chỉ là giảm thâm hụt thương mại mà còn nhằm gây áp lực địa chính trị, đặc biệt với các quốc gia châu Á phụ thuộc lớn vào xuất khẩu sang Mỹ. Ví dụ, Thái Lan và Campuchia – hai quốc gia chịu mức thuế 36% – đều là trung tâm sản xuất hàng dệt may và điện tử xuất khẩu sang Mỹ. Trong khi đó, Nhật Bản và Hàn Quốc, dù là đồng minh, bị áp thuế 25% có thể là một phần trong chiến lược của ông Trump nhằm tái định hình chuỗi cung ứng toàn cầu, giảm sự phụ thuộc vào các nền kinh tế châu Á và thúc đẩy các thỏa thuận thương mại song phương có lợi hơn cho Mỹ.

Tác động đến thương mại quốc tế và Việt Nam

Quyết định áp thuế mới của Mỹ đã làm dấy lên lo ngại về một cuộc chiến thương mại toàn cầu mới. Các quốc gia bị ảnh hưởng, đặc biệt là Thái Lan, Campuchia, và Indonesia, đang đối mặt với nguy cơ suy giảm xuất khẩu sang Mỹ – thị trường tiêu thụ lớn nhất thế giới. Ngành dệt may, giày dép, và điện tử của các nước này có thể chịu thiệt hại nặng nề do chi phí tăng cao, khiến giá hàng hóa kém cạnh tranh hơn. 

Đáng chú ý, Việt Nam hiện không nằm trong danh sách 14 quốc gia bị áp thuế mới, nhờ vào thỏa thuận thương mại sơ bộ đạt được với Mỹ vào đầu tháng 7/2025. Trước đó, vào tháng 4/2025, Việt Nam từng đối mặt với mức thuế đối ứng 46% – cao thứ hai trong số các quốc gia xuất khẩu sang Mỹ. Tuy nhiên, theo bài đăng trên mạng xã hội của ông Trump ngày 3/7, Mỹ đã “giảm đáng kể thuế quan” đối với Việt Nam, dù chi tiết của thỏa thuận vẫn chưa được công bố chính thức. 

Triển vọng cho doanh nghiệp Việt Nam

Chính sách thuế quan mới của Mỹ không chỉ là thách thức mà còn mở ra cơ hội cho các doanh nghiệp Việt Nam. Với vị thế là một trong những trung tâm sản xuất quan trọng của khu vực, Việt Nam có thể thu hút thêm đầu tư từ các công ty đa quốc gia muốn chuyển chuỗi cung ứng khỏi các quốc gia bị áp thuế cao. Tuy nhiên, để tận dụng cơ hội này, các doanh nghiệp cần tập trung vào việc nâng cao tỷ lệ nội địa hóa, giảm sự phụ thuộc vào nguyên liệu nhập khẩu từ Trung Quốc, và cải thiện chất lượng sản phẩm để đáp ứng tiêu chuẩn khắt khe của thị trường Mỹ.

Đối với nhà đầu tư, các chuyên gia khuyến nghị nên theo dõi sát các thông báo chính thức từ Nhà Trắng và Bộ Thương mại Mỹ trong những tuần tới. Các ngành hưởng lợi từ thỏa thuận thương mại, như dệt may, thủy sản, và logistics, có thể là tâm điểm chú ý, nhưng rủi ro biến động vẫn còn cao do tính khó lường của chính sách thuế quan.

Quyết định áp thuế 25-40% lên 14 quốc gia từ 1/8/2025 của Tổng thống Trump là một bước đi táo bạo, đánh dấu giai đoạn mới trong chính sách thương mại của Mỹ. Trong khi các quốc gia như Thái Lan, Campuchia, và Nhật Bản đang đối mặt với áp lực lớn, Việt Nam tạm thời hưởng lợi từ thỏa thuận sơ bộ. Tuy nhiên, tương lai của thương mại toàn cầu vẫn đầy bất ổn, đòi hỏi các doanh nghiệp và nhà đầu tư phải linh hoạt, chuẩn bị cho mọi kịch bản để tận dụng cơ hội và giảm thiểu rủi ro.

Khánh Nhi